4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

P 19 Piliç Boyun Derisi Örneklerinden Listeria monocytogenes İzolasyonu ve
Karakterizasyonu
Gizem Çufaoğlu, Naim Deniz Ayaz
Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı,
Kırıkkale, Türkiye
Özet
Listeria monocytogenes, gıda kaynaklı zoonoz bir bakteri olup insanlarda listeriozise neden
olmaktadır. Özellikle risk grubu bireylerde %30’a varan ölüm oranıyla dünyada gıda kaynaklı
patojenler içerisinde ilk sıralarda yer almaktadır. Etkenin doğada yaygın olarak bulunması ve
olumsuz çevresel koşullar altında bile üreyebilmesi gıdalarda kontrolünü güçleştirmektedir.
Bunun yanı sıra, kümes hayvanlarında insanlar için patojen olan mikroorganizmaların bulunması,
sürü içerisinde hızlı bir yayılım göstermesi ve kesim tekniğinin çapraz kontaminasyona açık
olması sebebiyle kanatlı etleri, L. monocytogenes’in yayılımda önemli bir role sahiptir. Bu
sebeple L. monocytogenes gibi gıda kaynaklı patojenlerin potansiyel risklerinin belirlenmesi
ve mücadele stratejilerinin geliştirilmesi ancak iyi bir karakterizasyonla mümkün olmaktadır.
Bu çalışmada, bir yıllık süreçte farklı kanatlı kesimhanelerinden belirli periyodlarda toplanan
121 adet piliç boyun derisi örneğinden 10’unun (%8.3) L. monocytogenes ile kontamine olduğu
belirlenmiştir. Multipleks PCR ile yapılan serotip analizinde, 10 örnekten elde edilen toplam
18 izolattan 15’i (%83,3) 1/2a (3a) serotipi, 3’ü ise (%16.7) 1/2b (3b) serotipi olarak identifiye
edilmiştir. Ayrıca izole edilen L. monocytogenes’lerin parmak izi analizi ve izolatlar arasındaki
klonal ilişki ERIC-PCR ile belirlenmiş. Yapılan küme analizi amacıyla verilerden elde edilen
dendrograma göre 10 izolatın toplam 5 farklı DNA profiline sahip olduğu ortaya konmuştur.
Giriş
Kümes hayvanlarında insanlar için patojen olan mikroorganizmaların yaygın olarak bulunması,
sürü içinde hızlı bir yayılım göstermesi ve kesim tekniği nedeniyle kanatlı hayvan etleri,
insanlarda oluşan gıda kaynaklı hastalıkların oluşumunda önemli bir role sahiptir (1).
Listeria monocytogenes; çevrede yaygın olarak bulunan, buzdolabı sıcaklığında üreyebilen,
soğutma, dondurma, ısıtma ve kurutma işlemleri gibi olumsuz koşullar altıda bile canlılığını
sürdürebilen, hücre içi, zoonoz bir bakteridir (2). L. monocytogene’in insanlarda listeriozise
neden olmasının yanı sıra, dünya çapında Salmonella, Camphylobacter ve Escherichia coli
O157:H7 gibi gıda kaynaklı diğer patojenlerle karşılaştırıldığında özellikle risk grubu bireylerde
(immunsupresifler, hamileler, yeni doğan bebekler ve yaşlılar) yüksek ölüm oranı ile seyretmesi
(%20-30), bu bakteriyi önemli gıda kaynaklı patojenler arasında ilk sıralara taşımaktadır. 2014
yılı boyunca Avrupa Birliği ülkelerinde toplam 2.161 listeriozis vakası rapor edilmiş (3).
Listeria monocytogenes’in 13 serotipi bulunmaktadır. Tüm serotiplerin önemli olmasına
karşın 1/2a, 1/2b, 1/2c ve 4b’nin insanlarda listerioza neden olan başlıca serotipler olduğu
epidemiyolojik çalışmalarla ortaya konmuştur (4). Amerika Birleşik Devletleri’nde 2011 yılında
147 kişinin hastalandığı ve 33 kişinin öldüğü bir listeriozis vakasında 1/2a ve1/2b serotiplerinin
infeksiyonlardan sorumlu olduğu tespit edilmiştir (5).
541