4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 37 Kanatlılarda Antioksidan Sistemin Besinsel Uyarımı-Selenyumla İlgili
Yeni Gelişmeler ve Embriyo Gelişimi Açısından Önemi
Peter F. Surai 1-5 * Vladimir I. Fisinin 5-6
1
Trakia University, Stara Zagora, Bulgaria; 2 Szent Istvan University, Godollo, Hungary; 3 Sumy
National Agrarian University, Sumy, Ukraine; 4 Odessa National Academy of Food Technologies,
Ukraine; 5 Russian Academy of Science, Moscow, Russia; 6 All Russian Institute of
Poultry Husbandry, Sergiev Posad, Russia.
Giriş
Ticari kanatlı üretimi, büyüyen tavukların, ebeveyn hayvanların ve ticari yumurtacıların verim
ve üreme performansında düşüşe yol açan çeşitli streslerle ilişkilendirilir. Giderek artan kanıtlar,
kanatlı üretiminde hücresel seviyedeki streslerin çoğunun, aşırı serbest radikal oluşumu veya
yetersiz antioksidan koruması nedeniyle oksidatif stres ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Son
zamanlarda, hücresel antioksidan savunma konsepti, hücre sinyallemesine özel önem verilerek
tekrar düzenlenmiştir. Aslında hayvanlarda, redoks sinyal yolları, büyüme, farklılaşma, çoğalma
ve apoptoz da dahil olmak üzere sinyalleri farklı kaynaklardan çekirdeğe aktarmak ve çeşitli
fonksiyonları düzenlemek için reaktif oksijen türlerini kullanmaktadır. (Surai ve Fisinin, 2016b;
2016c;2016d;2016e).
Kanatlı Üretiminde Stres
Fizyolojik açıdan stres, uygun iç ve dış koşullardan sapma ile ilişkilidir. Stresli koşullar altında,
hipotalamik-pituiter-adrenal eksen, otonom sinir sistemi ve bağışıklık sistemi, homeostazı yeniden
kurmaktan sorumludur. Bu nedenle, bir sıra düzenleyici mekanizma devreye girerek, enerjinin
harekete geçirilmesi ve büyüme performansı ve yem etkinliği üzerinde zararlı etkileri olan
metabolizma değişimiyle sonuçlanır. Modern ticari kanatlı üretiminde, oksidatif stresle ilişkili
beslenme metabolizması hastalıkları (örneğin ensefalomalasi, eksudatif diatez, kas distrofisi vb)
neredeyse kaybolmuştur (Surai, 2002; 2006), Fakat, biyolojik antioksidan savunma sisteminin
çeşitli bozuklukları halen önemli sorunlara neden olmaktadır. Örneğin, rasyondaki belirli bir
besin maddesi miktarı gereksinimleri karşılamak için yetersiz olabilir, rasyon besin maddesini
inaktive eden veya emilimini / kullanımını engelleyen maddeleri içerebilir veya metabolizma,
oksidatif strese neden olan rasyon ve çevresel faktörlerin etkileşimi yüzünden bozulabilir. Evcilleştirme
ve hızlı büyüme oranları, daha iyi yem dönüşümü ve daha ağır CA’a sahip piliçlere
dayanan genetik seçilim, piliç ve hindi de dahil olmak üzere evcil kuşları özellikle oksidatif
strese duyarlı hale getirmiştir. Genel olarak, tavukçuluk endüstrisinde dört ana stres türü vardır:
teknolojik, çevresel, besinsel ve iç gerilmeler (Surai ve Fisinin, 2016b). Evcil kanatlılarda, biyolojik
hasara, ciddi sağlık bozukluklarına, düşük büyüme oranlarına ve bunların sonucu olarak
ekonomik kayıplara neden olabilecek oksidatif strese yol açan ana araçların arasında ısı ve diyet
olması muhtemel gibi görünmektedir. Dolayısıyla, rasyon antioksidanları, kanatlı üretiminde
çeşitli streslerle başa çıkmanın temel koruyucu araçları olarak düşünülmektedir.
355