4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

Farklı Büyütme Dönemlerinde Amino Asit Yoğunluğu ve Etkileri
Üreticiler tarafından etlik piliç büyütme dönemi periyotlara ayrılmakta ve her bir periyotta
maksimum getiriyi sağlayacak amino asit programı uygulanmaya çalışılmaktadır. Amino
asit yoğunluklarının maksimum performansa göre ayarlanması her zaman en yüksek getiriyi
sağlamamaktadır. Amino asit programı belirlenirken satılacak ürünün (canlı hayvan, karkas,
karkas parçaları vd) o anki piyasa fiyatı, yem fiyatları da ekonomik üretim için performans ile
birlikte değerlendirilmek zorundadır.
Başlatma döneminde yüksek olmayan amino asit yoğunluğu ile beslenen (O, D) piliçlerin
büyütme ve bitirme dönemlerinde amino asit yoğunluğunun artırılması sonucu (Y) canlı ağırlık
bakımından olumsuzlukları telafi ettiği sonucuna ulaşılmıştır. 42. gün karkas randımanı amino
asit yoğunluğundan etkilenmezken en yüksek göğüs eti verimi Y-Y-Y, Y-Y-O, Y-Y-D, O-D-D,
D-Y-Y rasyonları ile elde edildiği bildirilmiştir. 2010 yılında yapılan bu araştırmada canlı ağırlık
ve karkas için en düşük yem masrafı sırasıyla; 0.355 $US/kg, 0.488 $US/kg olmak üzere D-D-O
ve D-D-D amino asit programlarıyla elde edilirken amino asit yoğunluğunun yükseltilmesi
Y-Y-Y ile göğüs eti için en düşük yem masrafı ($US/kg) gerçekleşmiştir (23) (Tablo 1).
Tablo 1. 2010 yılında yapılan çalışmada (23) Cobb 500 erkek etlik piliçlerine yedirilen
rasyonların amino asit kompozisyonu verilmiştir;
Başlatma (0-14 gün) Büyütme (14-28 gün) Bitirme (28-42 gün)
Y O D Y O D Y O D
HP (%) 23,41 21,84 20,45 21,36 19,77 18,41 20,01 18,65 17,29
sLys (%) 1,25 1,16 1,07 1,12 1,03 0,95 1,05 0,97 0,88
sTSAA/sLys 0,78 0,78 0,78 0,79 0,78 0,77 0,78 0,77 0,77
sThr/sLys 0,62 0,62 0,62 0,63 0,61 0,62 0,62 0,62 0,63
AME (kcal/kg) 3100 3100 3100 3125 3125 3125 3150 3150 3150
HP: Ham protein, s: Sindirilebilir, AME: Zahiri metabolize edilebilir enerji, Y: Yüksek, O: Orta, D: Düşük
Önceki çalışmadan farklı olarak canlı ağırlık ve göğüs eti veriminin amino asit yoğunluğundan
etkilenmediği, en iyi karkas randımanının ise 35-55 günlük periyottan bağımsız olarak 1-35
günlerde Y-Y-Y amino asit yoğunluğu ile elde edildiği bildirilmiştir (Tablo 2 ve 3) (24).
Tablo 2. 2005 yılında yapılan çalışmada (24) Cobb 500 erkek etlik piliçlerine yedirilen
rasyonların amino asit kompozisyonu(24)
1-5 gün 6-14 gün 15-35 gün 36-45 gün 46-55 gün
Y O Y O Y O Y O Y O
HP(%) 22,62 20,65 22,41 20,49 20,13 17,28 20,49 18,85 17,82 16,51
Lys (%) 1,38 1,28 1,36 1,24 1,23 1,05 1,13 1,06 1,09 1,01
TSAA/Lys 0,67 0,68 0,68 0,69 0,67 0,71 0,73 0,72 0,68 0,66
Thr/Lys 0,63 0,63 0,64 0,63 0,63 0,63 0,70 0,70 0,63 0,63
ME (kcal/kg) 3075 3075 3100 3100 3150 3150 3200 3200 3250 3250
HP: Ham protein, Y: Yüksek, O: Orta, ME: Metabolize edilebilir enerji
Önceki çalışmadan farklı olarak canlı ağırlık ve göğüs eti veriminin amino asit yoğunluğundan
etkilenmediği, en iyi karkas randımanının ise 35-55 günlük periyottan bağımsız olarak 1-35
günlerde Y-Y-Y amino asit yoğunluğu ile elde edildiği bildirilmiştir. Yapılan ekonomik
781