4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

yapıdadır. Kabuğun hemen altında iki yarım halinde beyaz ve yarı transparan yapıda endosperm
bulunmaktadır (3). Keçiboynuzu gamı yapısal üniteler olarak D–mannoz ve D–galaktoz
içermektedir ve yaklaşık galaktoz: mannoz, 1:4 oranında temel olarak galaktomannan tipi
polisakkaritlerden oluşmaktadır (4). Endospermde önemli amino asitlerden glutamik asit, arjinin,
aspartik asit, lizin, prolin ve serin bulunduğu ayrıca C ve E vitaminlerini önemli miktarlarda
içerdiği bildirilmektedir (5). Keçiboynuzu gamı, geniş ürün alanlarında kullanılmaktadır.
Ağırlığının yaklaşık 50 katı su tutma kapasitesine sahiptir (3). Galaktomannanın çiftliklerde iyi
hijyen ve biyogüvenlik kurallarına uyulmasıyla birlikte iyi bir tamamlayıcı ürün olacağı ifade
edilmiştir (6). Domuzlarda Esherichia coli K 99 ile challange denemesi yapılan bir çalışmada
bir grup rasyonuna antibiyotik ilave edilirken, diğer deneme grubuna keçiboynuzu gamı ve canlı
maya (Saccharoromyces cerevisae) eklenmiştir. Deneme sonunda kesilerek, kontrol grubuna
göre keçiboynuzu gamı ve canlı maya verilen grubun E.coli K99 suşuna karşı immunolojik ve
antibiyotik etkileri üzerine yaptıkları değerlendirmede, bu ikilinin antibiyotik verilen grup gibi
antibiyotiğe alternatif bir yem katkısı olarak kullanılabileceğini saptamışlardır (7).
Kanatlı rasyonlarına keçiboynuzu gamının yüksek düzeylerde ilave edilmesi ile yapılan challenge
denemesinde (deneysel enfeksiyon) kanatlılarda Salmonella varlığını azaltmıştır. Enfeksiyon
nedeniyle meydena gelen besin maddelerinin sindirilebilirliği ve performansta ki olumsuz etkiler
rasyonlara ß-mannanaz ilave edilmesiyle kısmen giderilmiştir (8). Etlik civcivlerin kuluçkadan
çıktıktan sonra 2 hafta süreyle β1-4 Mannobioz ilave edilmiş karma yemle beslenmesi halinde
Salmonella enterica enfeksiyonlarına duyarlılığın azaldığı bildirilmiştir. Karma yemlere
ß1-4 Mannobioz yada D-Mannoz ilave edilmesinin IgA üretimini artırdığı da kaydedilmiştir.
Bağışıklık sisteminde koruyucu rol oynamasıyla Salmonella enterica’ya karşı blokaj geliştirerek,
bağırsak patolojisine karşı korumayı arttırmıştır. Etlik piliçlerde β1-4 Mannobioz içeren karma
yemlerle beslemenin canlı ağırlık ve ölüm oranı üzerine olumuz etkisi olmaması nedeniyle de
antibiyotiklere alternatif olarak kullanılabileceği ifade edilmiştir (9). Rasyona %0.4 seviyesinde
ilave edilen mannanoligosakkaritlerin, Escherichia coli, Salmonella pullorum, Salmonella
enteritis, Salmonella coleraesuis, Salmonella tphymoreum gibi patojen bakterilere karşı etkili
olduğunu bildirmişlerdir. Rasyona ilave edilen mannanoligosakkaritler aynı zamanda koliform
grubu patojen bakterilere karşı da etkili bulunmuştur. Mannanoligosakkaridleri, patojen
mikroorganizmaları bünyelerine bağlayarak, onların dışkıyla dışarı atılmalarını sağlarlar (10).
Bu çalışma, broyler rasyonlarına keçiboynuzu ürünlerine β-1,4 mannanaz enzimi ilavesiyle
oluşturulan ürünlerin canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yem tüketimi, yem dönüşüm oranı, karkas
randımanı, bazı iç organ ağırlık yüzdeleri, ince bağırsak histomorfolojisi ve pH’sı ile sekal kısa
zincirli yağ asitleri bileşimi üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot
Hayvan ve Yem Materyali: Hayvan materyali olarak 300 adet Ross 308 erkek günlük etlik
civciv kullanılmıştır. Denemede her biri 60 adet civcivden oluşan 5 grup düzenlenmiş, her
grup 12 civciv içeren 5 tekrar grubuna ayrılmıştır. Çalışmada deneme gruplarına ilave edilen
keçiboynuzu ürünleri, β-1,4 mannanaz ve sepiyolitden oluşan karışım ürünler hazırlanarak
rasyonlara %0.5 düzeyinde ilave edilmiştir. Ürünlerin bileşimi Tablo 1’de verilmiştir. Deneme
35 gün sürdürülmüştür. Rasyonlar hazırlanırken hayvanların besin madde ihtiyaçlarının
belirlenmesinde Ross 308 katalog değerleri kullanılmıştır (11). Araştırmada kullanılan yem
ham maddeleri ve karma yemlerin ham besin madde analizleri AOAC’de (12) bildirilen
yöntemlere göre belirlenmiştir (13). Rasyonların bileşimi ve kimyasal analiz sonuçları Tablo
680