4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

P 02 Kanatlı Beslemede Yeni Bir Kavram: Eubiyotikler
Mukaddes Merve Efil, Gülay Deniz
Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim
Dalı, Bursa, Türkiye
Özet
Bu derlemenin amacı; yem katkısı olarak kullanılan antibiyotiklerin yasaklanmasını takiben,
bağırsak sağlığının korunması amacıyla antibiyotiklere alternatif olarak düşünülen eubiyotik
kavramını açığa kavuşturmak ve eubiyotiklerin kanatlılarda performans üzerindeki etkilerini
göstermektir.
Giriş
Kanatlı eti üretiminde karlılık birçok faktör tarafından etkilenir. Bu faktörlerden en önemlisi
şüphesiz ki tüketilen yemin sindirilmesi ve sindirim sonucu açığa çıkan besin maddelerinin
emilimidir. Bu açıdan bakıldığında gastrointestinal sistemin bütünlüğünün sürdürülebilmesi için
gerekli olan ihtiyaçlar önemli bir yere sahiptir. Bu kapsamda özellikle bağırsak sağlığı üzerinde
durulmalıdır. Enzim sekresyonunda meydana gelen bozukluklar veya bağırsak mikroflorasındaki
değişiklikler gastrointestinal sistemde yemlerin sindirim ve emilimini negatif yönde etkilemekte
ve sonuçta büyüme performansında ve yemden yararlanmada düşüşler yaşanmaktadır (1).
Bu açıdan bağırsak sağlığını oluşturan temel bileşenlerden bağırsak mukozası ve bağırsak
mikroflorasının devamlılığının sağlanması çok önemlidir.
Kanatlı eti üretiminde antibiyotikler uzun yıllar boyunca kullanılmıştır (2). Bu antibiyotiklerin
bir kısmı teröpotik amaçla kullanılmakta iken büyük bir kısmı ise performans ve yemden
yararlanmayı artırmak için proflaktik amaçla kullanılmıştır (3). Bu amaçla kullanılan
antibiyotikler “Antimikrobiyal Büyüme Artırıcılar (ABA) ” olarak isimlendirilmişlerdir.
ABA’ların etki mekanizması, gastrointesitinal kanaldaki mikrobiyal popülasyon ile olan
etkileşimleriyle ilişkilidir (4). Beşeri hekimlikte de kullanılan bu antibiyotiklere karşı zamanla
mikrobiyal direnç gelişmiştir. Bunun sonucunda, Avrupa Komisyonu (EC) Ocak 2006 tarihinden
itibaren antibiyotiklerin büyümeyi artırmak amacıyla yeme katılarak kullanımını yasaklamıştır.
Antibiyotiklerin yasaklanmasını takiben; kanatlı eti üretiminde performans artışı ve karlı bir
üretim için alternatif yem katkıları arayışına gidilmiştir (2). Büyüme artırıcı antibiyotiklere
alternatif olarak günümüzde; enzimler, probiyotikler, prebiyotikler, esansiyel yağlar, organik
asitler ve bitkisel ekstraktlar kanatlı yemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu bağlamda
son zamanlarda eubiyotik kavramı kapsamında, yukarıda bahsedilen yem kakı maddelerinden
bir kısmı kombine olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Eubiyosis ve Eubiyotik Kavramı
Gastrointestinal kanaldaki ekosistem içerisinde yer alan mikrobiyal floranın denge içerisinde
bulunması durumuna “eubiyosis” denir. Eubiyotikler olarak adlandırılan probiyotik, prebiyotik,
esansiyel yağlar, organik asitler ve bitki ekstraktlarından oluşan yem katkı maddeleri veya bu
437