4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

14. güne kadar 28-29°C, 21.güne kadar 25-26 °C ve daha sonra 28.günden itibaren 21-24°C’ye
gerilemesi önerilir (3). Ancak son yıllarda, optimum büyütme sıcaklıklarının bütün civcivler
için aynı olmaması gerektiği yönünde görüşler ortaya çıkmıştır. Yassin vd. (4) civcivlerin elde
edildiği damızlık sürünün yaşına göre büyütme sıcaklıklarının ayarlanmasını önermiş, ilk
günlerde genç sürülerden gelen civcivlerde yağ mobilizasyonunun düşük olmasına bağlı olarak
daha yüksek sıcaklık gereksinimleri olabileceğini vurgulamışlardır. Buna karşılık, Oviedo
ve Wineland (5) etlik piliçlerde canlı ağırlığı artırma yönünde yapılan genetik seleksiyonun
aynı zamanda metabolik ısı üretimini de artırdığını ve 40 yıl öncesine göre büyütme sıcaklığı
gereksinimlerinin daha düşük olması gerektiğini bildirmişlerdir.
Civciv büyütme dönemi barsak gelişiminin de en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönemde, sindirim
enzimleri ve besin maddeleri taşıyıcılarının aktivitesi artarken, villus uzunluğu ve genişliğinin
ve kript derinliğinin artması gibi morfolojik değişiklikler de meydana gelir (6,7). İlk 2 hafta
civcivlerin amino asit absorplama kapasitesi çok yüksektir. Amino asitler, enterositlere di-veya
tripeptidler olarak PepT1 (peptid transporter 1) ile veya serbest amino asit olarak amino asit
taşıyıcıları ile taşınır. Karbonhidratlar, sindirim enzimi olan sakkaraz ile serbest fruktoz ve
glukoza parçalanır. Karbonhidratların absorpsiyonu enterositlerde Na’a bağlı taşıyıcı proteinler
yoluyla olur (8). Glukoz ve galaktoz sodyum glikoz taşıyıcısı (SGLT1-sodium glucose linked
transporter 1) ile absorbe edilir. SGLT1’in kuluçkadan çıkış sonrasında değişimi konusundaki
bildirişler çelişkili olup, Barfull vd. (9) SGLT1 aktivitesinin çıkıştan sonra gerilediğini bildirirken,
Sklan vd. (10) 7.güne kadar, Gilbert vd. (11) ise 14.güne kadar artığını bildirilmişlerdir.
Bu çalışmada, yumurta depolama süresi ve civciv büyütme sıcaklığının canlı ağırlık, barsak
morfolojik özellikleri ile PepT1 ve SGLT1 ekspresyonu üzerine etkilerinin incelenmesi
amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod
Bu proje Ege Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu’nun 2012-026 sayılı onayı ile
gerçekleştirilmiştir.
Hayvan materyali: Çalışmada toplam 1640 adet Ross etlik damızlık yumurtası kullanılmıştır.
Yumurtaların yarısı 3 gün 18 °C’de (Ydepo-3) diğer yarısı 14 gün 15 °C de(Ydepo-14) %70 -75
nemde depolanmıştır. Kuluçka sıcaklığı 37.6 °C ve nemi %60 olarak korunmuştur.
Büyütme dönemi çalışmaları için kuluçkadan çıkan civcivlerden 480 adeti (her depolama sıcaklığı
için 240 civciv) kullanılmıştır. Civcivler önce tartılmış ve kanat numarası takıldıktan sonra çevre
kontrollü her birinde 12 bölme bulunan 2 ayrı odaya, her bölmede 20 civciv (15 civciv/m 2 , dişi
ve erkek karışık) ve her odada her depolama sıcaklığından 120 civciv temsil edilecek şekilde
yerleştirilmiştir. Deneme odalarından bir tanesi kontrol olarak ayrılmış, diğerinde civcivler
yüksek sıcaklıkta büyütülmüşlerdir. Böylece, her depolama sıcaklığı ve kümes sıcaklığı için 6
tekerrür oluşturulmuştur.
Kontrol (KONT): kümes içi sıcaklığı ilk gün 32°C, 3. gün 31°C, 7.gün 30°C, 14.gün 29°C ve
21.gün 27°C,Sıcak oda (SICAK): ilk gün 34°C, 3.gün 33°C, 7.gün 32°C, 14.gün 31°C ve 21.gün
27°C.Tüm gruplarda sıcaklık, 22-28.günler arasında 24-25°C ve kesime kadar 21-22°C arasında
korunmuştur. Nem, deneme boyunca %50-70 düzeyinde sağlanmıştır. Civcivler standart ticari
37