4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 01 Etlik Piliçlerde Yumurta Depolama Süresi ve Civciv Büyütme Sıcaklığı
Etkileşimi
Servet Yalçın 1 , Güldehen Bilgen 1 , İhsan Gürsel 2 ,. Begüm Han Horuluoğlu 2 , Gözde
Güçlüler 2 , Gamze Turgay İzzetoğlu 3
1
Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, İzmir, 2 Bilkent Üniversitesi,
THORLAB, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Ankara, 3 Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi,
Biyoloji Bölümü, İzmir, Türkiye
Özet
Bu çalışmada, uzun sureli depolanan yumurtalardan elde edilen civcivlerin optimumdan daha
yüksek kümes içi sıcaklıklarına gereksinim duyabileceği hipotezi test edilmiştir. Bu amaçla 3
(Ydepo3) ya da 14 gün (Ydepo14) depolanan yumurtalardan elde edilen civcivler 0-21 günler
arasında kontrol (KONT) ya da yüksek sıcaklıkta (SICAK) barındırılmışlardır. Yumurta depolama
süresinin artması civciv ağırlığını ve kuluçkadan çıkışta jejenumda PepT1 (peptid transporter
1) ve SGLT1 (sodium glucose linked transporter 1) ekspresyonunu geriletmiştir.Ydepo3
yumurtalarından elde edilen civcivlerin canlı ağırlığı üzerine yüksek kümes içi sıcaklıklarının
etkisi önemli bulunmamıştır. Ydepo14 yumurtalarından elde edilen civcivlerin daha yüksek
kümes içi sıcaklıklarında büyütülmesi 14.güne kadar canlı ağırlıkları olumlu etkilemiştir.
Bu olumlu gelişme villus yüksekliği ve kript derinliği ile uyumlu bulunmuştur. Büyütmenin
14.gününde yumurta depolama süresi ile kümes içi sıcaklıkları arasındaki interaksiyon, Ydepo3
grubundaki civcivlerin yüksek sıcaklıkta büyütülmesi ile PepT1 ekspresyonunun hafifçe
(P=0.057), SGLT1 ekspresyonunun ise önemli (P=0.047) düzeyde gerilediğini göstermiştir.
Sonuç olarak, Ydepo3 civcivlerinin 32°C’den daha yüksek büyütme sıcaklıklarına gereksinim
duymadığına, Ydepo14 civcivlerinin ise optimumdan daha yüksek sıcaklıklarda büyütülmesi ile
14.güne kadar büyüme performansının ve barsak morfolojisinin olumlu yönde etkilenebileceği
yargısına varılmıştır.
Giriş
Kuluçkalık yumurtalar 3 ile 14 gün arasında değişen sürelerde depolanabilirler. Yumurta
depolama süresi embriyo gelişimini, kuluçkadan civcivin çıkış süresini, civciv ağırlığını etkileyen
faktörlerden birisidir. Yalçın ve Siegel (1) 0, 2, 8, 14 ve 18 gün depolama koşullarında, depolama
süresinin uzamasına bağlı olarak civciv ağırlığındaki gerilemenin yanı sıra, akciğer ağırlığının ve
iskelet sistemi gelişiminin de gerilediğini bildirmişlerdir. Tona vd. (2) bekletilmeden kuluçkaya
konmuş günlük yumurtalardan çıkan civcivlerin, uzun süre depolanan yumurtalardan çıkan
civcivlere göre 3. haftadan kesime kadar daha ağır olduklarını saptamışlardır.
Civciv kümese yerleştirildikten sonra, büyütme dönemindeki kümes içi sıcaklıkları, üretimin
verimliliğini etkileyen önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır Bir ve 21 günler arasını
kapsayan civciv büyütme dönemi, civcivin sindirim, bağışıklık, kas ve iskelet sisteminin en hızlı
geliştiği dönemdir. Uygun olmayan büyütme sıcaklığında yaşama gücü, canlı ağırlık artışı ve
yemden yararlanma geriler ve sürü üniformitesi bozulur. Klasik bilgiler çerçevesinde sıcaklığın
ilk gün 31-34 °C arasında olması, 2. günden itibaren sıcaklığın azaltılarak 7.güne kadar 30-32 °C,
36