4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

sayede daha üst düzey bir dekontaminasyon derecesi sağlanmaktadır.
Bunların yanı sıra yemlere ilave edilen ve söz konusu yemler hayvanlar tarafından tüketildiğinde
hayvanların sindirim sisteminde aktif hale gelerek Salmonella kontaminasyonunu önleyen
maddeler bulunmaktadır. Bunlar mannobioz, bütratlar ve orta zincirli yağ asitleridir.
Mannobioz mannoz bazlı oligosakkaritler olup enterit Salmonella’ya inhibitör görevi görmekte
ve enfeksiyonun oluşmasının engellemesini sağlamaktadır. Beta 1-4 mannobioz bir disakkarittir
ve Salmonella etkenine potansiyel bir inhibitördür. Ayrıca kanatlı hayvanlarda immün sistemini
güçlendirerek Salmonella dahil her türlü bakterilere karşı direnç sağlanmasını oluşturduğu
belirtilmiştir. Hollanda’da yapılan bir araştırmada Hindistan cevizinin hidrolizi ile %13 oranında
beta 1-4 mannobioz ve %3’ten daha az mannoz bulunduğu bildirilmiştir. Aynı araştırmada 3 ayrı
grup yapılmış ve her grupta 15’er örnek olmak üzere 45 örnek incelenmiş ve gruplardan biri
kontrol (1) bir diğeri mannobioz grubu (2) ve diğer grup da mannoz grubu (3) olarak bildirilmiştir.
2. Grupta 130 ppm mannobioz içeren yemlerin kullanılmasıyla sindirim sistemindeki Salmonella
oranının en düşük olduğu tespit edilmiş ve istatiksel olarak diğer gruplarla arasında önemli bir
fark bulunmuştur. Buna rağmen 1. grupla 3. grup arasında istatiksel olarak sindirim sistemindeki
Salmonella miktarında önemli bir fark bulunmamıştır. Sonuç olarak mannobioz içerikli yemlerin
kullanılmasıyla broiler hayvanların sindirim sistemindeki Salmonella miktarının önemli ölçüde
azaldığı kanısına ulaşılmıştır (Han. Y. Use of Dietary Mannobiose to Reduce Gut Salmonella
and Campylobacter in Broiler Chickens and Turkeys).
Bunun yanı sıra bütratlar orta zincirli yağ asitleriyle birlikte kullanıldığında hastalık etmeninin
vücut içerisinde sistematik yayılması da önlenmektedir. Yapılan denemelerde özellikle bütratlar
ve orta zincirli yağ asitleri (MCFA) salmonellanın hastalık yapıcı gen ifadesini ortadan kaldırarak
bağırsaklara tutunmasını ve oradan da kana karışıp vücudu istila etmesi engellediği bildirilmiştir.
Bunların dışında yemlere Salmonella bulaşmasının en çok sorun yaşandığı yem fabrikalarının
alması gereken önlemlere bakılacak olursa aşağıda maddeler halinde özetlenebilir:
· Her şeyden önce, yem fabrikası binaları önemlidir. Mikrobiyal kirliliğin önlenmesi,
tesisin mühendisliği ve inşasında önemli bir husustur.
· Her yem fabrikası, her kritik kontrol noktasını tanımlamalı, patojenlere yönelik bu
noktaları düzenli olarak izlemeli ve bulaşma olduğu takdirde düzeltici önlem için
bir plana sahip olmalıdır. Malzeme stokları, karışık diyetler ve verildikleri sürüler ile
eşleştirilmelidir. Bir geri besleme durumunun ortaya çıkması durumunda analiz için bir
grup yem numunesi hazırlanmalıdır. Yem numuneleri mühürlenmeli ve temiz, kuru bir
yerde saklanmalıdır.
· Bitmiş yemin öğütülmesinde kullanılan her yem bileşeni kendine has kontaminasyon
riski taşımaktadır. Yüksek riskli bileşenler dikkatlice taranmalıdır. Genellikle hayvansal
proteinlerin, bitki proteinlerine kıyasla Salmonella kontaminasyonu seviyeleri daha
yüksektir. Tavuk unu ve tüy unu yüksek riskli bileşenler olarak düşünülmelidir. Bu
ürünler genellikle kanatlı popülasyonlarında kontaminasyona neden olduğu tespit
edilen aynı serotipleri içerir. Temel besin maddesi tedarikçisi üzerinde, temel kalite
kontrol verileri de dahil olmak üzere yeterli kayıtlar tutulmalıdır.
· Zaman zaman, çok genç, stresli veya damızlıkçı sürülerdeki bazı hayvanların
rasyonlarında yüksek riskli yem içeriklerinin kullanımını en aza indirmek önerilebilir.
Genç kanatlılar, 1 ila 14 günlük yaşlarda Salmonella’ya karşı oldukça hassastırlar.
725