4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

Mikotoksinlerin İmmun Sisteme Etkileri
Kanatlı hayvanlarda bağışıklık sistemi hücrelerinin %70’i Payer plakları, mezenterik lenf
nodülleri, sekal tonsiller olmak üzere sindirim sisteminin mide barsak bölgesinde yer almaktadır.
Bunun yanısıra bağırsak hücrelerinin mukus salgısı görevide bulunmaktadır (5). Mikotoksinler
nedenli bağırsak morfololojik yapısında patolojiler sonucu bağırsak bariyerinde bozulma
şekillenir. Bozulmuş bağırsak bariyeri nedenli plazma besin sızıntısında artış sonucu luminal
patojenlerin beslenmesi için gerekli besin maddesi temini sağlanır. DON broylerin bağırsak epitel
bütünlüğünü bozarak nekrotik enteritise yatkın olmasını ve dolayısıyla plazma protein sızıntısını
bağırsak lumenine artırarak Clostridium perfinges çoğalması için gerekli besin maddelerini temin
etmektedir (5). Aflatoksinler; heterofil ve monosit fagozitozunda probleme neden olarak immun
supresyon şekillendirir (12). Trikotosenler; B ve T hücrelerinde, dalak, kemik iliği ve timik
korteksde nekroza sebep olarak immun supresyon şekillendirir (13). Okratoksin A; broylerde
hücresel bağışıklığa etki ederek lökopeniye sebep olmaktadır (14).
Sonuç
Mikotoksinler, bağırsak morfolojik yapısında patolojik bozukluklara neden olarak besin
maddesi emiliminde azalmaya, bağırsak epitel hücreleri ve bağışıklık fonksiyonları için artan
besin ihtiyacına, sindirim enzimleri sentez ya da aktivitelerini inhibe ederek besin maddesi
sindirilebilirliğinde azalmaya, endojen besin kaybında artışa ve sitokin ekspresyonunu
değiştirerek bağırsakta luminal sızıntıda artışa neden olarak sekonder enfeksiyonlarda artışa
neden olmaktadır. Sindirim sistemi üzerine olan tüm bu olumsuz etkilerin hayvan performansını
ve sağlığını olumsuz etkileyeceği ve ciddi verim ve ekonomik kayıplara yol açacağı açıktır.
Bu nedenle üretim performansı açısından subklinik dozlardaki mikotoksinler de önem arz
etmektedir. Broyler beslemede yaygın olarak kullanılan yemlerin mikotoksin riski yüksek
olduğundan, hammaddelerde rutin kalite kontrol programı çerçevesinde özellikle aflatoksin,
okratoksin A, fumonisin, zearelenon, T-2 toksin ve deoxynivalenol yönünden sık sık tarama
yapılmasında yarar vardır.
Kaynaklar
1. X.Chen and T.J.Applegate, 2017, Effects of Realistic Concentrations of Mycotoxins on the
Function and Response of Chicken’s Instestine, Aust. Poult. Sci. Symp., 2017;19-26
2. İnternet Kaynağı 1:www.thepoultrysite.com/focus/test/2496/test, 25/05/2017
3. Greiner, B., Applegate, T.J., 2013, Modulation of Intestinal Functions Following Mycotoxin
Ingestion: Meta-Analysis of Published Experiments in Animals, Toxins, 5, 396-430.
4. Awad, W.A.; Vahjen, W.; Aschenbach, J.R.; Zentek, J. A Diet Naturally Contaminated
with the Fusarium Mycotoxin Deoxynivalenol (DON) Downregulates Gene Expression
of Glucose Transporters in the Intestine of Broiler chickens. Livest. Sci. 2011, 140, 72–
79.
5. Applegate, T.J., 2016, Can Mycotoxins Effect Gastro-Instestinal Tract Funciton?, World
Nutrition Forum 2016, Vancouver, Canada
6. Chen,X., Naehrer,K., and Applegate, T:J., 2016. Interactive effects of dietary protein
concentration and aflatoxin B1 on performance, nutrient digestibility, and gut health in
broiler chicks. Poult.Sci., 95:1312–1325
7. Han, X.Y.; Huang, Q.C.; Li, W.F.; Jiang, J.F.; Xu, Z.R. Changes in Growth Performance,
747