4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

al., 1987, 1993). Bu bulgu çerçevesinde tüysüz piliçlerde göğüs eti verimliliğinin tüylü olanlara
ve modern ticari etlik piliçlere göre çok daha fazla olduğu söylenebilir. Ancak bu durum sadece
sıcak koşullarda geçerli olup normal koşullarda geçerli değildir (Cahaner ve ark., 2008; Azoulay
ve ark., 2011). Cahaner ve ark. (2008) elde ettiği sonuçlar, daha yüksek oksijen taşıyabilme
kapasitesinin (daha büyük kalp ve daha yüksek hematokrit seviyesi) tüysüz etlik piliçlerde
göğüs eti verimliliğini artırma yönünde katkı sağladığına işaret etmiştir.
Hadad ve ark. (2014a,b) yaptıkları çalışmalarda aşağıdaki hipotezler test edilmiştir : (1) tüy
olmaması daha yüksek göğüs eti verimliliğine ve daha yüksek et kalitesine katkı sağlar; özellikle
sıcak koşullarda yetiştirilen etlik piliçlerde ve (2) söz konusu farklılıklar, kısmen de olsa, yüksek
kardivasküler kapasiteden kaynaklanmaktadır. Birden fazla denemede tüysüz etlik piliçler, tüylü
kardeşleri ve günümüz ticari etlik piliçlerinde büyüme hızı, canlı ağırlık, göğüs kası verimliliği,
vücut sıcaklığı parametreleri, kardiyovasküler parametreler ve iki temel et kalite parametresi
(renk ve “su tutma kapasitesi”) optimum ve ısı stresi koşullarında değerlendirilmiştir.
Yapılan tüm denemelerde günümüz etlik piliçlerinin üstün genetik geçmişleri kontrol (optimum)
koşulları altında ortaya konmuştur; ortalama vücut ağırlıkları tüysüz piliçler ve bunların tüylü
kardeşleri ile karşılaştırıldığında %15 daha yüksektir. Isı stresi koşulları tüylü olan iki etlik
piliç grubunun canlı ağırlığını yaklaşık %25 oranında baskılamış ancak tüysüz etlik piliçlerin
canlı ağırlıklarında hemen hemen hiç bir etki yaratmamıştır. Tüysüz etlik piliçlerde göğüs eti
verimliliği (vücut ağırlığı %’si) tüylü etlik piliçlere göre özellikle sıcak koşullarda daha fazla
bulunmuştur. Ayrıca tüysüz etlik piliçler, daha düşük sızma kaybı ve parlaklık ve daha fazla
kırmız renk ile tanımlanan yüksek et kalitesine sahiptirler. Tüysüz etlik piliçlerin yüksek et
kalitesi, bu hayvanların kalplerinin daha büyük olması, yüksek hematokrit değerlerine sahip
olmaları ve dolayısı ile üstün kardivasküler sistemlerinin göğüs kasına daha fazla oksijen ve
besin sağlaması ile açıklanabilir.
Sonuç
Ticari etlik piliçlerin büyüme oranında yaşanan sürekli genetik artış ve buna paralel olarak
pazara uygun canlı ağırlığa daha kısa sürede ulaşmaları ve daha iyi FCR, daha verimli bir kanatlı
eti üretimi için temel faktörlerdir. Etlik damızlıklar dişilerde üreme performansındaki düşüş ise
negatif tepki olup bu durum hibrid ana hattının kullanılması ve özellikle yüksek verimli baba
hatları ile melezlenmek suretiyle kısmen hafifletilmiştir. Diğer olumsuz fenomenlerin (örneğin
ayak problemleri, aşırı yağlılık, karında su toplanması) kalıtsal olabileceği bulunmuş ve büyük
damızlık şirketleri tarafından önlenmiştir.
Göğüs etine karşı artan talep karşısında ticari etlik piliçlerde göğüs eti verimliği sürekli artış
göstermiş ve vücut yapıları ile ilgili seleksiyona doğrudan, daha iyi FCR ile ilgili seleksiyona
dolaylı tepki neticesinde ticari etlik piliçlerde söz konusu verimlilik 1960’larda ~ %10
seviyelerinde iken modern etlik piliçlerde ~%25’lere çıkmıştır. Ancak modern etlik piliçler sıcak
koşullarda yetiştirildiklerinde göğüs eti verimliliği açısından yüksek potansiyellerini tam olarak
ortaya koyamamaktadırlar. Diğer taraftan tüysüz türdeşleri yem yemeye ve sıcak koşullarda
büyümeye devam ederken yüksek göğüs eti verimliliklerini de korumaktadırlar. Aynı zamanda
tüysüz etlik piliçlerdeki yüksek et kalitesi – daha iyi bir renk ve su tutma kapasitesi – göğüs
kaslarının daha iyi vaskülarizasyondan kaynaklanmaktadır.
Söz konusu sonuçlar sıcak bölgelerde ve iklimlerde etlik piliçler et verimliliğinin ve kalitesinin
modern ticari etlik piliç stokları yerine tüysüz genlerin kullanılması ile geliştirilebileceğini
34