4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

ulunan Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin gibi yüksek potansiyeli olan ülkeler arasındadır
(3, 4). Brezilya dünya tarım ve gıda sanayii ürünleri ticaretinde fazla veren ülkelerin başında
gelmektedir (5). Günümüzde Brezilya tarıma dayalı sanayii sektörü sert ölçek ekonomisine,
yüksek mekanizasyona, yoğun sermayeye ve dikey üretim entegrasyonuna dayanan dünyanın
en ileri tarıma dayalı sanayii sektörlerinden biridir. Brezilya, artan ve gelişen sayıda ürünleriyle
(sığır eti, tavuk eti, şeker, ethanol, portakal suyu, kahve, soya fasulyesi, mısır, domuz eti ve
pamuk) dünyanın en rekabetçi tarımsal ürün üreticisi ve ihracatçılarından biridir. Brezilya,
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB)’den sonra dünyanın en büyük
üçüncü tarımsal ürün ihracatçısıdır. Brezilya ihracatının hızlı bir şekilde artmaya devam etmesi
ve ABD ve AB’yi geçmesi beklenmektedir (6).
Brezilya’nın önceki ticaret politikalarının ana hedefi yerel endüstrileri yabancı rekabetten
korumaya yönelik iken, uluslararası tarım ürünleri ticaretinin büyümesiyle daha agresif bir
pozisyona geçilmiştir. Brezilya 180’den fazla ülkeye tarım ürünleri ihracatı yapmasına rağmen,
ihracatının büyük bir bölümünü az sayıda ülkeye yoğunlaşmaktadır. 2000 yılında AB ülkelerini
de içeren en büyük 10 ithalatçısına toplam tarım ürünleri ihracatının %57sini, en büyük 20
ithalatçısına da toplam tarım ürünleri ihracatının %75’ini gerçekleştirmiştir. Bu oranlar 2012
yılında %56 ve %72 olarak gerçekleşmiştir (7). Brezilya’nın son üç yıllık toplam ihracatı
içinde tavuk eti ihracatının payı 2012 yılında %2.8, 2013 yılında %2.9, 2014 yılında ise %3.2
olmuştur (8). Brezilya’nın son üç yıl tavuk eti üretim verileri değerlendirildiğinde üretimin
%69.4’ünün ülke içinde tüketildiği belirlenmiştir. Dönem başında ve sonunda ihracatın üretim
içindeki payı %31’dir. İhracatın üretim içindeki payı istikrarlı bir durum göstermiştir. Bu veriler
göstermektedir ki Brezilya tavuk eti üretiminde kendine yeterlilik bakımından son derece iyi bir
konuma sahiptir (Tablo 1). Brezilya’nın, tavuk eti sektörüne ilişkin verileri son on yıl itibariyle
değerlendirildiğinde 2005 yılına göre 2014 yılında (Tablo 1), üretimin %33, tüketimin %32,
ihracatın %34, kişi başı tüketimin %21 arttığı görülmektedir. OECD’nin toplam tavuk eti üretim
verilerine göre Brezilya 2005 yılında dünya toplam tavuk eti üretiminin %25’ini, 2014 yılında
ise %30’unu tek başına karşılamaktadır. Brezilya’nın tavuk eti üretiminde ve ihracatında dünya
üzerinde hakim ülkelerden biri olduğu göz önünde alındığında, bu simetrik artışın zor, kararlı ve
planlı bir politikayla gerçekleştiği görülmektedir.
Tablo 1. Brezilya’nın tavuk eti sektörüne ilişkin temel veriler (2005-2014)
BREZİLYA
Üretim
(bin ton)
İthalat
(bin ton)
Tüketim
(bin ton)
İhracat
(bin ton)
Tüketim
(kişibaşı-kg)
2005 9707.24 0.55 6701.16 3006.62 31.29
2006 9706.98 0.47 6838.43 2869.02 31.56
2007 10763.29 0.83 7424.37 3339.75 33.89
2008 11543.43 0.69 7903.22 3640.90 35.71
2009 11487.49 0.67 7886.66 3601.50 35.28
2010 12649.30 1.12 8863.00 3787.42 39.27
2011 13168.17 2.24 9279.52 3890.88 40.72
2012 13087.31 2.22 9178.78 3910.74 39.91
2013 12645.10 3.36 8774.21 3874.26 37.80
2014 12914.43 3.00 8888.24 4029.19 37.95
Kaynak: OECD-FAO Agricultural Outlook 2016-2025
637