4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

yaprağı ilavesinin oksidasyonu önlemede biberiye ve Vitamin E (150 mg/kg) ilavesine göre daha
çok etkili ancak 300 mg/kg vitamin E ilavesine göre daha az etkili olduğu bildirilmiştir. Zeytin
yaprağının etken bileşeni olan oleuropeinin ve vitamin E’nin bıldırcın yemlerine ilave edildiği
bir başka çalışmada (10) depolama süresi ile et lipid oksidasyonunun arttığı ve oleuropein ile
vitamin E ilavesinin göğüs etlerinde oksidasyonu önlemeye yardımcı olduğu bildirilmiştir.
Çiftlik hayvanları dışında ratlar üzerinde yapılan bir çalışmada (11) diyabetik ratlara zeytin
yaprağı ekstraktı verilmesinin oksidatif stres değerleri olan süperoksit dismutaz (SOD), katalaz
değerlerini dengeleyerek antioksidan etki gösterdiği bildirilmiştir. İn vitro koşullarda da benzer
şekilde zeytin yaprağının ya da içerdiği fenolik bileşiklerin antioksidan aktivite gösterdikleri
yapılan çalışmalarla (12,13,14) ortaya konmuştur. Zeytin yaprağının antioksidan etkisinin
mekanizması yapısındaki fenolik bileşiklerin dolaşım sistemine dahil olarak dokulara geçişleri ve
birikimleri ile daha sonra bu bileşiklerin serbest radikalleri süpürerek ortamdan uzaklaştırmaları
şeklinde gerçekleştirdiği bildirilmektedir (1,15). Ayrıca yapılan çalışmalarda zeytin yaprağında
oleuropein dışında diğer hidroksitriosol, luteolin-7-glukozit, verbaskosit, tirosol, vanilik asit
gibi 15 farklı bileşenlerin antioksidan özelliklere sahip olduğu ortaya konmuştur (16,17).
Bu çalışmada kullanılan zeytin yaprağının oleuropein miktarı 2.51 mg/kg, toplam fenolik
madde miktarı ise 187.47 mg gallik asit değerliliği (GAE)/g olarak belirlenmiştir. Bu değerler
literatürdeki mevcut çalışmalarda (18-19) belirtilen değerler ile uyumlu olup 10 mg/kg zeytin
yaprağı ilavesi ile göğüs etlerinde antioksidan etki görülmesi yine yapılan in vitro (12,13,14) ve
in vivo (1,7,10) çalışmalarla da benzerdir. Ancak farklı olarak çalışmamızda kullanılan zeytin
yaprağının en yüksek düzeyi (20 mg/kg) TBA değerini kontrole göre düşürmemiş hatta rakamsal
olarak artırmıştır yani lipid oksidasyonunu önleyici etkisi saptanmamıştır. Fitobiyotiklerin
antioksidan özellikleri ile ilgili yapılan bazı çalışmalarda (20,21,22,23) fitobiyotiklerin kullanılan
düzeye, diğer antioksidanlarla birlikte kullanımlarına, oksidasyon şartları ve şiddetine bağlı
olarak prooksidant etki gösterebilecekleri bildirilmiştir.
Sonuç olarak, etlik piliç yemlerine ilave edilen 10g/kg düzeyindeki zeytin yaprağı göğüs eti
TBA değerini düşürerek lipid oksidasyonunu önlemiştir. Bu çalışmada kullanılan zeytin yaprağı
düzeye bağlı olarak antioksidan potansiyel göstermiştir. Kullanılan zeytin yaprağının 10 ve 20
g/kg düzeylerinin performans kriterlerini etkilemeksizin antimikrobiyal etkisine ait bulgularda
(24) dikkate alınarak etlik piliç yemlerinde etin raf ömrü açısından da 10 g/kg düzeyinde
kullanımının uygun olacağını söylemek mümkündür.
Kaynaklar
1. Botsoglou E, Govaris A, Christaki E, Botsoglou N. Effect of dietary olive leaves and/or
a-tocopheryl acetate supplementation on microbial growth and lipid oxidation of turkey
breast fillets during refrigerated storage. Food Chemistry 2010; 121: 17–22.
2. Basmacıoğlu-Malayoğlu H, Aktaş B. Zeytinyağı işleme yan ürünlerinden zeytin yaprağı
ile zeytin karasuyunun antimikrobiyal ve antioksidan etkileri. Hayvansal Üretim 2011;
52(1):49-58.
3. Artajo LS, Romero MP, Morelloä JR, Motilva M.J. Enrichment of refined olive oil with
phenolic compounds:evaluation of their antioxidant activity and their effect on the bitter
index. Journal of Agriculture and Food Chemistry 2006; 54:6079-6088.
4. Bisignano G, Tomaino A, Cascio RL, Crisafi G, Uccella N, Saija A. On the In Vitro
antimicrobial activity of oleuropein and hydroxytyrosol. Journal of Pharmacy and
Pharmacology 1999; 51: 971-97.
717