4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

günlük protein alımının tüy büyümesi üzerine etkisi daha önce Twining ve diğ. (1976), Aktara ve
diğ. (1996), Melo ve diğ. (1999) ve Urdaneta-Rincon ve Leeson (2004) tarafından bildirilmiştir.
Protein eksikliğinin önermesi, mevcut çalışmada kanatlarda bulunan hatalı şekillenmiş tüyler
tarafından vurgulanmış olup; bunun da bir amino asit eksikliği göstergesi olabileceğinin altı
çizildi. Moran (1984), kükürt içeren amino asitlerin beslenmedeki marjinal eksikliklerinin
anormal tüy oluşumuyla sonuçlandığını göstermiştir. Van Emous ve diğ. (2013) verileri,
tüy örtüsü skoru üzerinde yetiştirme döneminde farklı evrelerdeki toplam ham protein alımı
arasındaki doğrusal ilişkileri analiz etmek için kullanılmıştır. Veriler, düşük total yüksek protein
(HP) alımının tüy örtüsü skoru üzerindeki etkisinin, 2-6 hafta arasında (P < 0.001), 6 ila 15 hafta
arasında (P = 0.182) olandan daha belirgin olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, toplam yüksek
protein (HP) (ve AA)’nın, yaklaşık 6 haftaya kadar yetiştirme esnasındaki tüy gelişimi için kritik
bir faktör olduğu sonucunu belirtmek önemlidir.
Yumurtlama süresinin ilk evresinde düşük bir günlük protein alımı, tüm yumurtlama periyodu
boyunca zayıf bir tüy örtüsüyle sonuçlanmıştır (Van Emous ve diğ., 2015c). Bu olgu (düşük
HP alımı ve kalitesiz tüy örtüsü) yetiştirme döneminde de gözlenmiştir. Bu etki muhtemelen
yumurtlamanın birinci evresinde, ikinci evresinden çok daha belirgindir çünkü potansiyel olarak
ikinci evrede tüy örtüsü hemen hemen tamamen hasar görmüştür ve bu nedenle muameledeki
farklılıkları maskelemiştir.
Yetiştirme Esnasındaki Protein Alımının Damızlık Performansı Üzerindeki Etkisi
Van Emous ve diğerlerinin (2015a) çalışmasında, yetiştirme sırasındaki diyet protein düzeyinin,
yumurtlamanın ikinci evresinde toplam ve kuluçka yumurta üretimi üzerine önemli bir taşıma
etkisi yarattığı gözlemledi. Yetiştirme esnasında düşük proteinli bir diyetle beslenen piliçler,
yüksek proteinli bir diyetle beslenen piliçlere göre 45 ve 60 hafta arasında toplamda 3.0 daha
fazla; ve 3.6 daha fazla kuluçka yumurta üretmiştir. Düşük proteinli diyetle beslenen kanatlıların
yumurtlama sırasındaki daha iyi dayanıklılığı, yetişkinlik döneminin sonunda abdominal yağ
oranının yüksekliği ve göğüs kasının daha düşük oranda olması ile açıklanabilir. Daha yüksek
vücut yağ içeriğine sahip damızlıklar negatif enerji dengesi dönemlerinde (Renema ve diğerleri,
2013), muhtemelen tüy dökmelerini önleyen enerji rezervlerini daha çok harekete geçirebilirler.
Vücudun daha düşük kas içeriği bakım için günlük enerji ihtiyacını azaltabilir ve yumurta
üretiminde kullanılabilecek enerji miktarını artırabilir (Ekmay ve diğ., 2013).
Van Emous ve diğ. (2015a)’in çalışmasının aksine, Miles ve diğ. (1997), yetiştirme esnasındaki
düşük proteinli diyetin toplam yumurta üretimine herhangi bir etkisini bulmamıştır. Bunun nedeni,
farklı damızlıklardan kaynaklanıyor olabilir veya dahası, vücut kompozisyonunda farklılıklara
yol açan seleksiyon ve damızlık yetiştiriciliğindeki 15 yıllık avantajdan kaynaklanan farklı
özelliklerden de kaynaklanıyor olabilir (Renema ve diğ., 2013). Öte yandan, piliçler yetiştirme
esnasında düşük proteinle beslendiklerinde (yaklaşık %10), toplam yumurta üretimi olumsuz
şekilde etkilenmiştir (Hudson ve diğ., 2000; Hocking ve diğ., 2002). Van Emous ve ark.’.nın
(2015a) deney verileri, kuluçkadaki yumurtaların toplam sayısı üzerinde 22 haftalık göğüs
kasları ve abdominal yağ pedi içeriği arasındaki ilişkiyi analiz etmek için kullanılmıştır. Vücut
kompozisyonunun yumurta üretimi kalıcılığına olan etkisinin tanımlanması gerektiği sonucuna
varılmıştır. Veriler, yumurtlamanın ikinci evresinde kuluçkadaki yumurta sayısının göğüs kası
içeriğinden değil karın yağı pedi içeriğinden etkilendiğini göstermektedir. Ayrıca yetiştirme
döneminin sonunda göğüs kasının veya abdominal yağ pedi içeriğinin, yumurtlamanın ilk
aşamasında kuluçkadaki yumurta sayısını etkilemediğini göstermektedir. Özellikle abdominal
340