4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

DK 22 Broyler Üretiminde Nekrotik Enteridise Yol Açan Temel Etkenler ve
Broyler Sürüsünün Nekrotik Enteridisten Korunması
Vasilios Tsiouris
Aristotle Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Kanatlı İlaçları Birimi, Çiftlik Hayvanları Kliniği,
Selanik, Yunanistan
Özet
Antimikrobiyal direncin hayvanlardan insan patojenlerine geçmesi ve buna eşlik edecek şekilde
terapötik etkinliğin azalması karşısında ortaya çıkan halk sağlığı ile ilgili endişeler Avrupa
ülkelerinde çiftlik hayvanlarında antibiyotik büyütme faktörlerinin kullanımının yasaklanmasına
yol açmıştır. Bu yasak, kanatlılarda enterik kaynaklı ve ekonomik olarak önem arz eden nekrotik
enteritis gibi hastalıkların ortaya çıkmasına katkı sağlamıştır. Bu hastalık broylerlerde en yaygın
olan hastalıklardan biri olup dünya çapında kanatlı endüstrisine hatırı sayılır bir ekonomik külfet
getirmektedir.
Clostridium perfringens’in nekrotik enteritis’in etiolojik ajanı olarak tanımlanmış olmasına
rağmen C. perfringens’in çoğalması ve akabinde hastalığın ilerlemesine yol açan predispozan
faktörler çok az anlaşılabilmiştir. Nekrotik enteritis’in çok etkenli bir hastalık süreci ve hastalığın
bir salgın olarak ortaya çıkması için pek çok yardımcı faktörün gerekli olduğu bilinmektedir.
Söz konusu predizpozan faktörler çok sayıdadır ancak bunların pek çoğu doğru tanımlanmamış
ve deneysel sonuçlar çelişkilidir. Antibiyotiklerin yasaklanması ve modern broyler endüstrisinde
nekrotik enteritis’in maddi etkileri, hastalığın kontrol altına alınabilmesi için yeni stratejilerin
geliştirilmesine yol açmıştır. C. perfringens virulans faktörlerinin tanımlanması ve predispozan
çevresel faktörlerin kontrolü büyük öneme sahip stratejilerdir.
Ayrıca biyogüvenlik önlemlerini de kapsayan daha iyi çiftlik yönetimi, yem kalitesinin
optimizasyonu ve nutrasötik alternatiflerde (probiyotikler, prebiyotikler, organik asitleri,
enzimler, şifalı bitkiler, vb.) konuyla daha fazla ilgili hale gelmiştir. Son on yıl piliç bağırsaklarında
nekrotik enteritisin etiolojisi ve patojenisitesinin anlaşılması konusunda büyük gelişmelerin
kaydedildiği bir on yıldır. Yeni araştırmalar, bağırsaklarda C. perfringens’in kontrol edilmesi
ile hastalık riskinin azaltılması ve piliçlerin bağışıklık sisteminin ve bağırsak mikrobiyotasının
antibiyotik kullanılmadan geliştirilmesine odaklanmalıdır.
Giriş
Antimikrobiyal direncin hayvanlardan insan patojenlerine geçmesi ve buna eşlik edecek şekilde
terapötik etkinliğin azalması karşısında ortaya çıkan halk sağlığı ile ilgili artan endişeler Avrupa
ülkelerinde çiftlik hayvanlarında antibiyotik büyütme faktörlerinin kullanımının yasaklanmasına
yol açmıştır. Bu yasak, kanatlılarda enterik kaynaklı ve ekonomik olarak önem arz eden nekrotik
enteritis gibi hastalıkların ortaya çıkmasına katkı sağlamıştır. Bu hastalık performans, mortalite
ve hayvan refahı açısından modern broyler sürülerinde en yaygın olan ve ekonomik açıdan
büyük yıkımlara neden olan bir bakteriyel hastalıktır.
394