4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

müşteriler arasında artan bir popülarite kazandığı, özellikle yağ oranı ve kolesterolü düşük,
hayvansal protein kaynaklı gıdaların elde edilmesinde iyi bir seçenek olacağı düşünülmektedir
(4).
Bundan yaklaşık on yıl öncesine kadar bıldırcın ürünlerinin bir pazar payı yokken, bıldırcın
yumurtasına şu anda bütün alışveriş merkezleri ve hiper marketlerde çok kolay bir şekilde
ulaşılabilecek duruma gelinmiştir. Günümüz şartlarında bıldırcınlar geçmiş dönmelerdekinin
aksine bir laboratuvar hayvanı olmaktan çıkmış, eti ve yumurtası için yetiştirilen bir çiftlik
hayvanı olarak kullanılmaktadır. Bıldırcının kasaplık olarak yetişme süresinin 6 hafta olması ve
bu sürede tükettiği yem miktarının az olması nedeniyle ekonomik krizlerden etkilenmesi daha az
olabilmektedir. Bunlara ilave olarak, bıldırcınlar, köy ve aile şartlarında ticari amaçlı üretimlerde,
potansiyel seçkin bir yere sahiptir (6). Bıldırcın yetiştiriciliğindeki temel hedef en az yem
tüketimi ile en kısa sürede en yüksek verimi sağlamaktır. Bu nedenle bıldırcın yetiştiriciliğinde
başarı diğer hayvancılık faaliyetlerinde de olduğu gibi büyük ölçüde çevre şartlarına bağlıdır
(10). Yetiştiriciliğin yerde veya kafes sisteminde yapılması ya da her iki yetiştirme sisteminin
birlikte yürütülmesi durumunda barınak ortamı çok önemli bir rol oynar ve yatırımın finansal
geri dönüşünü büyük ölçüde etkiler (10).
Bıldırcınlar kısa kuyruklu hayvanlardır. Canlı ağırlıkları 100-250 g. arasında değişmektedir.
Erkek bıldırcınlar yaklaşık olarak 16 cm boya ulaşırken dişiler ise yaklaşık 18,5 cm boya
ulaşmaktadırlar. Erkek ve dişi bıldırcınları birbirinden ayırmak için kullanılan en yaygın yöntem
göğüslerindeki tüy yapısına bakılarak yapılmaktadır. Erkek bıldırcınların göğsünde düz pas
renginde kırmızı renkli tüyler bulunurken dişilerin göğüslerinde benekli gri renkli tüyler bulunur.
Yetişkin bir bıldırcının erkek-dişi olduğunu ötüşünden de ayırt edilebilmektedir.
Işığın Kanatlılar İçin Önemi
Kanatlılarda; kafes içi aydınlatma şekli ve şiddeti ve ışığın rengi yumurta ve et verimini etkileyen
en önemli unsurlardan birisidir. Aydınlatma kanatlılarda; üreme, vücut sıcaklığı, büyüme, yem
tüketimi ve sindirim olayları da dahil olmak üzere birçok metabolik olayın oluşumuna etki eden,
vücut metabolizmasının düzenli çalışması ve vücut içerisinde gerçekleşen kimyasal olaylarda
etkileyici bir rol oynayan çevresel faktördür. Bıldırcınlar diğer kanatlılar türleri gibi ışığa aşırı
duyarlıdır. Uygulanan aydınlatma programları ile bıldırcınlarda; ilk yumurtlama yaşı, testis
gelişimi ve yumurta verimi gibi özellikler önemli düzeyde değiştirilebilir.
Önceleri, günlük ışık süresinin artırılmasıyla verimlerde meydana gelen artışın, tavukların
yem yeme süresinin uzamasından kaynaklandığı sanılıyordu. Ancak son yıllarda yapılan
araştırmalarda bu tez çürütülmüş ve kontrollü ışıklandırmayla kanatlılarda oluşan değişiklerin,
sinir ve endokrin sistemleri arasındaki bir dizi fizyolojik olaylar sonucu meydana geldiği ortaya
konulmuştur. Yapılan çalışmalar, ışık şiddeti ve günlük ışık süresinin hipofiz bezini harekete
geçirdiğini ve bu durumun kanatlılarda büyüme, cinsel olgunluk ve yumurta verimi üzerinde
etkili olduğunu göstermiştir (11).
Aydınlatmada önemli olan bir diğer faktör ise ışık şiddetidir. Etlik piliçlerde yüksek ışık şiddeti
hayvanların aktivitelerinde artışa, bu da tüy yolma ve geri gagalama davranışlarının artmasına
neden olmaktadır. Derinin hasar görmesine bağlı olarak, deri yangıları ve çürük oluşumları
şeklinde karkas kusurlarının daha fazla ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır. Bunun aksine,
düşük ışık şiddeti hayvanların aktivitesinin azalmasına neden olup, kanibalizm görülme olasılığını
azaltır. Ancak derideki pigmentasyonda azalma görülür, bu da karkas kalitesini olumsuz yönde
519