Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

W — G — W. De reële verschillen, die achter deze vormverschillen schuilgaan, zullen dan tevens
te voorschijn komen.
Laten we eerst eens kijken wat beide vormen gemeen hebben.
Beide kringlopen vallen uiteen in dezelfde twee tegengestelde fasen: W — G (verkoop) en G —
W (koop). In elk der beide fasen zien we dezelfde twee materiële elementen, waar en geld, tegenover
elkaar staan; eveneens zien we twee personen tegenover elkaar staan, die dezelfde economische
maskers dragen, een koper en een verkoper. Elk der beide kringlopen vormt de eenheid van
dezelfde tegengestelde fasen en in beide gevallen komt deze eenheid tot stand door het optreden
van drie contracterende partijen, waarvan de ene alleen verkoopt, de andere slechts koopt, maar
de derde afwisselend koopt en verkoopt.
Wat echter al direct de twee kringlopen W — G — W en G — W — G van elkaar onderscheidt is
de omgekeerde volgorde van dezelfde tegengestelde fasen van de circulatie. De eenvoudige warencirculatie
begint met de verkoop en eindigt met de koop; de circulatie van het geld als kapitaal
begint met de koop en eindigt met de verkoop. In het ene geval is de waar uitgangspunt en eindpunt
van de beweging, in het andere geval het geld. Het totale verloop wordt in de eerste vorm tot
stand gebracht door het geld, in de tweede vorm daarentegen door de waar.
Bij de circulatie W — G — W wordt het geld uiteindelijk omgezet in een waar, welke dienst doet
als gebruikswaarde. Het geld wordt dus voor goed uitgegeven. In de omgekeerde vorm G — W
— G geeft de koper daarentegen geld uit ten einde als verkoper geld te ontvangen. Bij de koop
van de waar brengt hij geld in de circulatie ten einde het bij de verkoop van dezelfde waar weer
aan de circulatie te onttrekken. Hij doet dus slechts afstand van het geld met de arglistige bedoeling
zich er weer meester van te maken. Het geld wordt dus slechts voorgeschoten.[3]
In de vorm W — G — W verandert hetzelfde geldstuk twee keer van plaats. De verkoper ontvangt
het van de koper en betaalt het aan een andere verkoper. Het gehele proces, dat met de ontvangst
van geld voor de waar begint, wordt met de uitgave van geld voor de waar afgesloten. Bij
de vorm G — W — G ligt dit omgekeerd. Hier verandert niet hetzelfde geldstuk, maar dezelfde
waar twee keer van plaats. De koper ontvangt de waar van de verkoper en geeft die waar door aan
een andere koper. Zoals bij de eenvoudige warencirculatie de dubbele plaatsverandering van hetzelfde
geldstuk de definitieve overdracht van dat geldstuk van de een naar de ander bewerkstelligt,
brengt hier op dezelfde wijze de dubbele plaatsverandering van de waar de terugkeer van het
geld naar zijn eerste uitgangspunt tot stand.
Dit terugvloeien van het geld naar zijn uitgangspunt is niet afhankelijk van de omstandigheid of
de waar duurder verkocht wordt dan zij gekocht werd. Deze omstandigheid heeft slechts invloed
op de grootte van de terugvloeiende som geld. Het verschijnsel van het terugvloeien zelf vindt
plaats zodra de gekochte waar weer wordt verkocht, dus wanneer de kringloop G — W — G volledig
voltooid wordt. Dit is dus een duidelijk waarneembaar onderscheid tussen de circulatie van
het geld als kapitaal en zijn circulatie als louter geld.
De kringloop W — G — W is voltooid zodra de verkoop van een waar geld opbrengt dat door de
koop van een andere waar weer wordt onttrokken. Wanneer evenwel toch weer geld naar het uit-