Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

telijk verdorven situatie geworpen. Sprekende over de vernietiging van Jeruzalem door Titus
heeft de Joodse historicus opgemerkt, dat het geen wonder was dat de stad zo volledig werd vernietigd
wanneer een onmenselijke moeder haar eigen kroost opofferde om de kwellingen van een
onweerstaanbare honger te bevredigen.’ Public Economy Concentrated, Carlisle, 1833, p. 66.
[123] A. Redgrave in Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1858, pp. 40-41.
[124] Children’s Employment Commission, Fifth Report, London, 1866, p. 81, noot 31. [Bij de
vierde druk. - De zijde-industrie van Bethnal Green is nu vrijwel vernietigd. -F.E.]
[125] Children’s Employment Commission, Third Report, London, 1864, p. 53, noot 15.
[126] Children’s Employment Commission, Fifth Report, p. XXII, noot 137.
[127] Sixth Report on Public Health, London, 1864, p. 34.
[128] Het onderzoek van 1861 ‘. . .toonde bovendien aan dat, terwijl onder de beschreven toestanden
de kinderen sterven door de verwaarlozing en de slechte verzorging die de bezigheden
van de moeders met zich meebrengen, de moeders een schrikbarende onnatuurlijke houding jegens
hun kroost aannemen - gewoonlijk zonder zich veel van hun dood aan te trekken en soms
zelfs. . . nemen zij directe maatregelen om de dood te veroorzaken.’ T.a.p.
[129] T.a.p., p. 454.
[130] T.a.p., pp. 454-462. Reports by Dr. Henry Julian Hunter on the excessive mortality of infants
in some rural districts of England.
[131] T.a.p., pp. 35, 455-456.
[132] T.a.p., p. 456.
[133] Evenals in de Engelse fabrieksdistricten neemt ook in de landbouwgebieden het gebruik
van opium onder de volwassen arbeiders en arbeidsters dagelijks toe. ‘Vergroting van de omzet
van opiumhoudende middelen. . . is het voornaamste doel van enkele ondernemende handelaars.
Drogisten beschouwen het als het belangrijkste artikel.’ T.a.p., p. 459. Zuigelingen, die opium
kregen, ‘verschrompelden tot kleine, oude mannetjes of zagen er uit als verschrompelde aapjes’.
T.a.p., p. 460. We zien hoe Indië en China zich wreken op Engeland.
[134] T.a.p., p. 37.
[135] Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1862, p. 59. Deze fabrieksinspecteur was
vroeger arts.
[136] Leonhard Horner in Reports of Inspectors of Factories, April 30, 1857, p. 17.
[137] Dezelfde in Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1855, pp. 18-19.
[138] Sir John Kincaid in Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1858, pp. 31-32.
[139] Leonhard Horner in Reports of Inspectors of Factories, April 30, 1857, pp. 17-18.
[140] Sir John Kincaid in Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1856, p. 66.
[141] A. Redgrave in Reports of Inspectors of Factories, October 31, 1857, pp. 41-43. In de Engelse
bedrijfstakken, waar de eigenlijke fabriekswet (en niet de in de tekst behandelde Print
Works Act) sinds langere tijd van kracht is, zijn de belemmeringen voor de onderwijsbepalingen
in de laatste jaren enigszins overwonnen. In de bedrijfstakken, die niet aan de fabriekswet zijn
onderworpen, heerst nog het soort meningen als die van de glasfabrikant J. Geddes, die het lid
van de Commissie van Onderzoek White te verstaan gaf: ‘Voor zover ik het kan zien is de grotere
mate van onderwijs, welke een deel van de arbeidersklasse de laatste jaren genoot, een euvel. Het
is gevaarlijk, omdat het hen onafhankelijk maakt.’ Children’s Employment Commission, Fourth
Report, London, 1865, p. 253.
[142] ‘De heer E., fabrikant, deelde mij mee dat hij voor zijn mechanische weefgetouwen uitslui-