Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

de spoorwegen het vervoer naar de grote steden kan plaatsvinden, een zo ernstige vorm aan dat ik
(de ‘Ik’ van de rentmeester van een grote grondbezitter -M.) de arbeid van kinderen absoluut onontbeerlijk
acht.’ T.a.p., p. 80, nr. 180. De labour question is namelijk in de Engelse landbouwgebieden,
anders dan in de rest van de beschaafde wereld, de landlords’ and farmers’ question (probleem
van de grondbezitters en boeren): hoe is het mogelijk ondanks de steeds groter wordende
daling van het aantal landarbeiders een voldoende ‘relatieve overbevolking’ op het platteland en
daarmee het ‘minimum van het arbeidsloon’ voor de landarbeider te vereeuwigen?
[180] Het reeds eerder door mij aangehaalde Public Health Report, waarin naar aanleiding van de
kindersterfte in het voorbijgaan werd geschreven over het ploegstelsel, werd bij de pers en dus
ook bij het Engelse publiek niet bekend. Daarentegen bleek het laatste rapport van de Children’s
Employment Commission welkom, ‘sensationeel’ voer voor de pers te zijn. Terwijl de liberale
pers zich afvroeg hoe het mogelijk was dat deze voorname gentlemen en ladies en bezoldigde
geestelijken van de Staatskerk, waarmee Lincolnshire vol zit, lieden die zelf ‘missies tot verbetering
van de zeden der Zuidzeewilden’ naar hun tegenvoeters zonden, een dergelijk stelsel onder
hun ogen en op hun bezittingen hadden kunnen laten ontstaan, kwam de deftige pers uitsluitend
met beschouwingen over de ruwe verdorvenheid der landlieden, die in staat bleken hun kinderen
onder een dergelijk stelsel van slavernij te verkopen! Onder de vervloekte omstandigheden, waartoe
‘de verfijnde personen’ de landman hadden gebracht, zou het verklaarbaar zijn als hij zijn eigen
kinderen zou opeten. Hetgeen werkelijk verwondering wekt is de zuiverheid van karakter, die
hij grotendeels heeft weten te handhaven. De officiële rapporteurs bewijzen dat de ouders zelf,
die in de gebieden wonen waar het ploegstelsel voorkomt, dit stelsel verafschuwen. ‘In de bijeengebrachte
getuigenverklaringen vindt men voldoende bewijzen dat in vele gevallen de ouders
dankbaar zouden zijn voor wettelijke maatregelen, die hen in staat zouden stellen de verleidingen
en de druk te weerstaan, waaraan zij vaak onderworpen zijn. Zij worden gedwongen hun kinderen
te laten werken in plaats van ze naar school te sturen, soms onder druk van de ambtenaar van
de armenwet, soms onder druk van hun patroon, die hen dreigt met ontslag. . . Alle verspilde tijd
en kracht; al het leed, dat een uitzonderlijke en nutteloze vermoeidheid voor de landman en zijn
gezin meebrengt; elk geval, waarin de ouders het zedelijke verderf van hun kind kunnen terugvoeren
op de woningnood of op de verdorven invloeden van het ploegenstelsel - dit alles wekt bij
de werkende armen gevoelens op, die gemakkelijk te raden zijn en waarvan nadere omschrijving
overbodig is. Zij zijn zich ervan bewust dat hen veel lichamelijk en geestelijk leed wordt berokkend
door omstandigheden, waarvoor zij op geen enkele wijze verantwoordelijk zijn en waarvoor
zij, als het aan hen had gelegen, nooit toestemming zouden hebben gegeven en waartegen zij niet
in staat zijn zich te verweren.’ T.a.p., p. XX, nr. 82 en p. XXIII, nr. 96.
[181] De bevolking van Ierland telde in 1801: 5.319.867 personen, in 1811: 6.084.996 personen,
in 1821: 6.869.554 personen, in 1831: 7.828.347 personen en in 1841: 8.222.664 personen.
[182] De uitkomsten zouden nog ongunstiger liggen wanneer we verder in de tijd teruggingen. Zo
waren er in 1865: 3.688.742 schapen, maar in 1856: 3.694.294. Het aantal varkens bedroeg in
1865: 1.299.893, maar in 1858: 1.409.883.
[183] De gegevens uit de tabellen zijn samengesteld uit het materiaal uit de Agricultural Statistics,
Ireland. General Abstracts (Dublin) van 1860 en volgende jaren en uit de Agricultural Statistics,
Ireland. Tables showing the estimated average produce etc. (Dublin, 1867). Dit zijn officiële
statistieken, die jaarlijks aan het Parlement worden voorgelegd. — Toevoeging bij de tweede
druk. De officiële statistiek voor 1872 geeft voor de oppervlakte bebouwde grond vergeleken
met 1871 een daling aan van 134.915 acres. Er was sprake van een ‘stijging’ in de verbouw van
groenvoer — knollen, mangelwortels, enzovoort; een ‘daling’ in de oppervlakte bebouwde grond