01.08.2013 Views

Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

synthese van arbeidsmiddelen, maar als een synthese van deelbewerkingen voor de arbeiders zelf<br />

- ‘construeert’. [MIA: zie De armoede van de filosofie]<br />

[186] F. Engels, Die Lage der arbeitenden Klasse in England, p. 217. Zelfs een doodgewone optimistische<br />

vrijhandelaar, de heer Molinari, schrijft: ‘Een mens verslijt sneller door 15 uur per dag<br />

toezicht te houden op de uniforme beweging van een mechanisme, dan wanneer hij gedurende<br />

dezelfde tijd zijn lichamelijke kracht moet gebruiken. <strong>Het</strong> toezicht houden, dat misschien een nuttige<br />

oefening voor de geest kan zijn, vernietigt op de lange duur zowel de geest als het lichaam<br />

zelf.’ G. Molinari, Etudes économiques, Paris, 1846, p. 49.<br />

[187] F. Engels, t.a.p., p. 216.<br />

[188] The Master Spinners’ and Manufacturers’ Defence Fund. Report of the Committee, Manchester,<br />

1854, p. 17. We zullen later zien dat de master uit een ander vaatje tapt, zodra hij met<br />

verlies van zijn ‘levende’ automaat wordt bedreigd.<br />

[189] Ure, t.a.p., p. 15. Wie de levensgeschiedenis van Arkwright kent, zal de term ‘edel’ wel niet<br />

willen toepassen op deze geniale barbier. Van alle grote uitvinders uit de achttiende eeuw was hij<br />

ongetwijfeld de grootste dief van andermans uitvindingen en de gemeenste kerel.<br />

[190] ‘De slavernij, waarin de bourgeoisie het proletariaat geketend houdt, komt nergens duidelijker<br />

aan het licht dan in het fabriekssysteem. Hier houdt alle vrijheid op, in rechte en in feite. De<br />

arbeider moet ‘s ochtends om 5.30 uur in de fabriek aanwezig zijn; komt hij enkele minuten te<br />

laat, dan wordt hij gestraft; komt hij 10 minuten te laat, dan wordt hij helemaal niet meer binnengelaten<br />

totdat het ontbijt voorbij is en hij verliest een kwart van zijn dagloon. Hij moet op commando<br />

eten, drinken en slapen. . . De despotische bel haalt hem uit bed, haalt hem van zijn ontbijt<br />

en van zijn middageten. En hoe gaat het dan wel in de fabriek? De fabrikant is hier de absolute<br />

wetgever. Hij kondigt fabrieksregelingen af naar het hem zint; hij wijzigt en breidt zijn wetboek<br />

uit naar het hem belieft; en al zet hij er de grootste waanzin in, toch zeggen de rechters tegen de<br />

arbeiders: Daar gij dit contract vrijwillig hebt aangegaan, dient gij het ook na te komen. . . Daarom<br />

zijn deze arbeiders gedoemd van hun negende jaar tot hun dood onder de geestelijke en lichamelijke<br />

plak te zitten.’ F. Engels, t.a.p., p. 217 vv. Ik wil met twee voorbeelden duidelijk maken<br />

wat ‘de rechters zeggen’. <strong>Het</strong> ene geval speelt zich eind 1866 af in Sheffield. Een arbeider<br />

had daar voor twee jaar een contract getekend bij een metaalfabriek. Door een geschil met de fabrikant<br />

verliet hij de fabriek en hij verklaarde onder geen enkele voorwaarde meer voor deze fabrikant<br />

te willen werken. Hij werd wegens contractbreuk aangeklaagd en tot 2 maanden gevangenisstraf<br />

veroordeeld. (Pleegt de fabrikant contractbreuk, dan kan hij slechts civiel-rechtelijk<br />

worden vervolgd en riskeert hij alleen maar een geldboete.) Na de twee maanden te hebben uitgezeten,<br />

wordt hij door dezelfde fabrikant gedagvaard om volgens het oude contract weer in de<br />

fabriek te komen werken. De arbeider zegt: neen. Voor de contractbreuk heeft hij reeds zijn straf<br />

ondergaan. De fabrikant klaagt hem opnieuw aan en de rechtbank veroordeelt hem opnieuw, ofschoon<br />

een der rechters, de heer Shee, dit in het openbaar een juridische monstruositeit noemt,<br />

volgens welke een man zijn hele leven lang periodiek voor hetzelfde, identieke vergrijp, respectievelijk<br />

misdrijf steeds opnieuw kan worden gestraft. Dit vonnis werd niet geveld door de great<br />

unpaid, door de provinciale dogberries, maar door een van de hoogste gerechtshoven te Londen.<br />

[Bij de vierde druk. - Dit is nu afgeschaft. Op enige uitzonderingen na - bijvoorbeeld bij de openbare<br />

gasbedrijven - is in Engeland thans de arbeider bij contractbreuk gelijkgesteld met de werkgever<br />

en kan hij slechts civielrechtelijk worden vervolgd. -FE] <strong>Het</strong> tweede geval speelde zich<br />

eind november 1863 in Wiltshire af. Ongeveer 30 stoomgetouwweefsters, in dienst bij een zekere<br />

Harrupp, lakenfabrikant in Leower’s Mill, Westbury Leigh, gingen in staking omdat deze Har-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!