Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

Tabel E. Rubriek D: inkomens uit winsten (boven £60) in Ierland [185]
Engeland, een land met een ontwikkelde kapitalistische en vooral industriële productie, zou zijn
doodgebloed wanneer het een dergelijke aderlating aan bevolking had ondergaan als Ierland.
Maar Ierland is tegenwoordig alleen nog maar een door een breed water afgescheiden landbouwgebied
van Engeland, aan welk land het graan, wol, vee en rekruten voor industrie en leger levert.
Door de ontvolking werd veel land aan bebouwing onttrokken, nam het product van de grond in
sterke mate af[186] en had — ondanks de grotere grondoppervlakte — de veeteelt in enkele takken
te kampen met een absolute daling, terwijl in andere takken een nauwelijks noemenswaardige,
steeds door terugslagen onderbroken vooruitgang plaatsvond. Desondanks stegen, met de afneming
van bevolkingsgrootte, voortdurend de grondrente en de pachterwinsten, hoewel dit voor
de laatste niet zo constant was als voor de eerste. De oorzaak hiervan is eenvoudig te begrijpen.
Aan de ene kant werd met de concentratie van de pachten en met de omzetting van akkers in
weiden een groot deel van het totale product omgezet in meerproduct. Het meerproduct nam toe,
ondanks het feit dat het totale product, waarvan het een deel vormt, afnam. Aan de andere kant
steeg de geldwaarde van dit meerproduct nog sneller dan zijn hoeveelheid, omdat in de afgelopen
twintig jaar — en in het bijzonder in de afgelopen tien jaar — de Engelse marktprijzen voor
vlees, wol, enzovoort, stegen.