Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

[35] S. Bailey. t.a.p., p. 165 vv.
[36] De schrijver van de Observations en S. Bailey beschuldigen Ricardo ervan dat hij de ruilwaarde
veranderd zou hebben van iets relatiefs in iets absoluuts. Het is omgekeerd. Hij heeft de
schijnrelativiteit, die deze dingen (bijvoorbeeld diamant, parel) als ruilwaarde bezitten, herleidt
tot de achter deze schijn verborgen ware verhouding, tot hun relativiteit als loutere uitdrukking
van menselijke arbeid. Wanneer de volgelingen van Ricardo Bailey op grove, maar niet overtuigende
wijze antwoorden, dan is dat het gevolg van het feit dat zij bij Ricardo geen uitsluitsel
kunnen vinden over de innerlijke samenhang tussen waarde en waardevorm of ruilwaarde.
Hoofdstuk 2
Het ruilproces
De waren kunnen niet zelf naar de markt gaan en zij kunnen zichzelf niet onderling uitwisselen.
Wij moeten dus hun hoeders in ogenschouw nemen, de warenbezitters. De waren zijn dingen en
dus weerloos in handen van de mensen. Wanneer zij niet gewillig zijn, kan de mens geweld gebruiken,
anders gezegd: zich er meester van maken.[37] Om deze dingen als waren met elkaar in
relatie te brengen moeten de hoeders over de waren zich tot elkaar verhouden als personen, wier
wil in die dingen huist, zodat de één slechts met de wil van de ander, dus dank zij een gemeenschappelijke
wilsdaad, zich de vreemde waar toeeigent, terwijl hij zijn eigen waar afstaat. Zij
moeten elkaar dus wederzijds erkennen als particuliere bezitters. Deze rechtsbetrekking, die het
contract tot vorm heeft, is — al dan niet legaal ontwikkeld — een wilsverhouding, waarin de
economische verhouding zich weerspiegelt. De inhoud van deze rechtsbetrekking of wilsverhouding
wordt door de economische verhouding zelf bepaald.[38] Hier bestaan de personen slechts
voor elkaar als vertegenwoordigers van de waar, dus als warenbezitters. Wij zullen trouwens in
het verloop van de ontwikkeling zien dat de vermommingen, waarin de personen op het economische
toneel verschijnen, slechts de personificaties zijn van de economische verhoudingen, waarin
zij tegenover elkaar komen te staan.
De warenbezitter onderscheidt zich vooral van de waar doordat voor de waar ieder ander warenlichaam
slechts verschijningsvorm is van haar eigen waarde. Als geboren gelijkheidsprediker en
cynicus staat de waar steeds op het punt niet alleen van ziel, maar ook van lichaam te wisselen
met iedere andere waar, zelfs al is deze door de natuur nog slechter toebedeeld dan Maritorne.
[Noot van de vertaler: Maritorne is de maagd in Cervantes’ Don Quichotte.] Dit gemis van de
waar aan gevoel voor het concrete van het warenlichaam vult de warenbezitter aan met zijn vijf
of meer zintuigen. Voor hem bezit zijn waar geen directe gebruikswaarde, anders zou hij haar niet
naar de markt brengen. Zijn waar bezit gebruikswaarde voor anderen. Voor hem zelf bezit die
waar slechts rechtstreeks gebruikswaarde voor zover deze drager is van ruilwaarde, dus ruilmiddel
is.[39] Daarom wil hij die waar van de hand doen tegen waren, waarvan de gebruikswaarde
hem bevredigt. Alle waren zijn niet-gebruikswaarden voor hun bezitters, gebruikswaarden voor
hun niet-bezitters. Zij moeten dus alom van eigenaar veranderen. Dit houdt echter hun ruil in en
door hun ruil worden zij als waarden met elkaar in betrekking gebracht en realiseren zij zich als