Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

worden toegekend, enzovoort. Hiermee was voor goed een einde gemaakt aan het system of
relays.[170] Voor de kinderarbeid bleef de wet van 1844 van kracht.
Ook dit keer wist, evenals voorheen, een categorie fabrikanten zich bijzondere heerlijke rechten
op kinderen van proletariërs toe te eigenen: de zijdespinnerijen. In 1833 hadden zij op dreigende
toon gejammerd dat, ‘indien men hen beroofde van de vrijheid kinderen van alle leeftijden dagelijks
10 uur af te jakkeren, hierdoor hun bedrijven werden stopgezet’ (if the liberty of working
children of any age for 10 hours a day was taken away, it would stop their works). Het zou voor
hen onmogelijk zijn een voldoend aantal kinderen boven de 13 jaar te kopen. Zij dwongen het
gewenste voorrecht af. Bij een later onderzoek bleek dat het voorwendsel louter leugen was,[171]
hetgeen hen niet verhinderde 10 jaar lang uit het bloed van kleine kinderen, die voor het verrichten
van hun arbeid op de stoel gezet moesten worden, dagelijks 10 uur zijde te spinnen.[172] De
wet van 1844 ‘beroofde’ hen weliswaar van de ‘vrijheid’ kinderen onder de 11 jaar langer dan 61 /
2 uur te laten werken, maar schonk hen daarentegen het voorrecht kinderen tussen de 11 en 13
jaar dagelijks 10 uur te laten werken, waardoor de voor andere fabriekskinderen voorgeschreven
schoolplicht werd vernietigd. Het voorwendsel luidde dit keer: ‘De fijnheid van het weefsel vereist
zulk een fijne tastzin, welke slechts verkregen kan worden door op jonge leeftijd in de fabriek
te beginnen.’[173] Omdat ze zulke tere vingers hadden, werden de kinderen in hun geheel geslacht,
zoals men in Zuid-Rusland hoornvee slacht om huid en talk te krijgen. Uiteindelijk, in
1850, werd het in 1844 toegekende voorrecht beperkt tot de afdelingen waar de zijde wordt getwijnd
en gehaspeld, maar als schadevergoeding voor het van zijn ‘vrijheid’ beroofde kapitaal
werd de arbeidstijd van kinderen in de leeftijd van 11 tot 13 jaar verlengd van 10 tot 10 1 / 2 uur.
Het voorwendsel: ‘De arbeid in de zijdespinnerijen is lichter dan in andere fabrieken en bij lange
na niet zo schadelijk voor de gezondheid.’[174] Een officieel geneeskundig onderzoek bewees
achteraf dat omgekeerd ‘het gemiddelde sterftecijfer in de zijdegebieden uitzonderlijk hoog is en
voor het vrouwelijke deel van de bevolking zelfs hoger dan in de katoengebieden van
Lancashire’.[175] Ondanks de ieder half jaar herhaalde protesten van de fabrieksinspecteurs
duurt dit misbruik tot op dit ogenblik voort.[176]
De wet van 1850 veranderde alleen voor ‘jongere personen en vrouwen’ de 15-urige periode van
5.30 uur’s ochtends tot 8.30 uur’s avonds in de 12-urige periode van 5.30 uur ‘s ochtends tot 5.30
uur ‘s avonds. Dus niet voor kinderen, die nog steeds een 1 / 2 uur voor het begin en 2 1 / 2 uur na
afloop van deze periode konden worden gebruikt, al mocht ook de totale duur van hun arbeid de
6 1 / 2 uur niet overschrijden. Tijdens de behandeling van de wet legden de fabrieksinspecteurs het
Parlement statistische gegevens voor over de schandelijke misbruiken van deze anomalie. Tevergeefs
echter. Op de achtergrond ging de bedoeling schuil om in jaren van welvaart met hulp van
kinderen de arbeidsdag van volwassen mannen weer op te schroeven tot 15 uur. De ervaringen uit
de volgende drie jaren bewezen dat een dergelijke poging moest mislukken door het verzet van
de volwassen mannelijke arbeiders.[177] De wet van 1850 werd daarom ten slotte in 1853 aangevuld
met het verbod om ‘kinderen ‘s morgens vóór en ‘s avonds ná jongere personen en vrouwen
te laten werken’. Vanaf dit moment regelde de fabriekswet van 1850 met enkele uitzonderingen
in de aan deze wet onderworpen takken van industrie de arbeidsdag van alle arbeiders.[178]
Sinds de afkondiging van de eerste fabriekswet was nu een halve eeuw voorbijgegaan.[179]