Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

De Factory Acts Extension Act geeft bepalingen voor de hoogovens, ijzer- en kopermijnen, gieterijen,
machinefabrieken, werkplaatsen voor metaalbewerking, fabrieken voor guttapercha, papier,
glas, tabak; verder voor de drukkerijen en boekbinderijen en voor alle soortgelijke industriële
werkplaatsen, waar gedurende tenminste 100 dagen per jaar 50 of meer personen gelijktijdig
werkzaam zijn.
Om een indruk te geven van de omvang van het gebied, dat door deze wet wordt bestreken, citeer
ik enige definities uit deze wet:
‘Onder handwerk wordt verstaan iedere, als bedrijf of voor het verkrijgen van winst met de hand
verrichte arbeid voor de vervaardiging, verandering, verfraaiing, reparatie of afwerking voor de
verkoop van enig artikel of van een deel daarvan.
Onder werkplaats wordt verstaan enige ruimte of plaats, overdekt of in de open lucht, waar een
“handwerk” wordt verricht door enig kind, jeugdige arbeider of vrouw en waarvoor degene, die
een dergelijk kind, jeugdige arbeider of vrouw in dienst heeft, het recht van toegang en het toezicht
bezit.
Onder in dienst zijn wordt verstaan het werkzaam zijn bij een “handwerk”, al dan niet tegen betaling
van loon, onder een patroon of onder een ouder, zoals hieronder nader omschreven.
Onder ouder wordt verstaan vader, moeder, voogd of enig ander persoon, die de voogdij of toezicht
over enig. . . kind of jeugdige arbeider bezit.’
Paragraaf 7, de strafclausule voor het te werk stellen van kinderen, jeugdige arbeiders en vrouwen
in strijd met de bepalingen van deze wet, stelt geldboeten vast, niet alleen voor de eigenaar
van de werkplaats, ongeacht of deze één der ouders is, maar ook voor ‘de ouders of andere personen,
die het kind, de jeugdige arbeider of de vrouw onder zijn bescherming heeft of direct voordeel
trekt uit diens arbeid’.
De Factory Acts Extension Act, die regels geeft voor de grote bedrijven, is door een aantal jammerlijke
uitzonderingsbepalingen en laffe compromissen met de kapitalisten een stap terug vergeleken
met de fabriekswet.
De Workshops Regulation Act, in al zijn onderdelen een erbarmelijk stuk, bleef in handen van de
met uitvoering belaste stedelijke en lokale autoriteiten een dode letter. Toen het parlement in
1871 deze macht aan de stedelijke en lokale autoriteiten onttrok en aan de fabrieksinspectie overdroeg
— waardoor het toezicht van de fabrieksinspecteurs in één klap met meer dan 100.000
werkplaatsen en alleen al met 300 steenbakkerijen werd vergroot — werd het personeel van de
inspectie op zorgvuldige wijze met slechts acht assistenten vergroot, terwijl het reeds vóór die tijd
onderbezet was.[321]
Wat in deze Engelse wetgeving van 1867 dus opvalt is enerzijds de aan het parlement der heersende
klasse opgedrongen noodzaak in principe zulke buitengewone en uitgebreide maatregelen
aan te nemen tegen de excessen van kapitalistische uitbuiting, anderzijds de halfslachtigheid, de
tegenzin en de mala fides (kwade trouw), waarmee deze maatregelen dus ook werkelijk werden
ingevoerd.