Het Kapitaal - Marxists Internet Archive

— zoals het geval is in alle landen met een ontwikkelde kapitalistische productie — worden in
het algemeen lagere vormen van arbeid die veel spierkracht vereisen, vergeleken met veel fijnere
vormen van arbeid welke tot het niveau van eenvoudige arbeid dalen, als hogere arbeid beschouwd.
Zo wordt bijvoorbeeld de arbeid van een metselaar in Engeland als een veel hogere arbeid
beschouwd dan die van een damastwever. Daarentegen geldt de arbeid van een fluweelscheerder
als ‘eenvoudige’ arbeid, hoewel zijn arbeid veel lichamelijke inspanning eist en
bovendien nog ongezond is. Men moet overigens niet denken dat de zogenaamde ‘geschoolde
arbeid’ kwantitatief een belangrijke plaats inneemt in het geheel van de nationale arbeid. Laing
berekent dat in Engeland (en Wales) het bestaan van meer dan 11 miljoen mensen op eenvoudige
arbeid berust. Na aftrek van een miljoen aristocraten en anderhalf miljoen paupers, vagebonden,
misdadigers, geprostitueerden, enzovoort, blijft van de 18 miljoen — de bevolkingsgrootte in de
tijd dat zijn werk verscheen — 4.650.000 aan middelklasse over, met inbegrip van kleine renteniers,
ambtenaren, schrijvers, kunstenaars, onderwijzers, enzovoort. Maar om aan dit getal van
4 2 / 3 miljoen te komen rekent hij tot het werkende deel van de middelklasse behalve bankiers,
enzovoort, alle beter betaalde ‘fabrieksarbeiders’! Ook de metselaars behoren tot deze ‘verheven
arbeiders’. Op deze wijze komt hij aan zijn 11 miljoen. S. Laing, National Distress etc., London,
1844, [pp. 49-52 passim]. ‘De grote klasse, die in ruil voor voedsel niets anders kan geven dan
gewone arbeid, vormt de grote massa van het volk.’ James Mill in het artikel Colony in: Supplement
to the Encyclopaedia Britannica, 1831.
[19] ‘Wanneer gesproken wordt over arbeid als waardemaatstaf, impliceert dit noodzakelijkerwijs
arbeid van een bepaald soort. . . waarvan de verhouding tot de andere soorten gemakkelijk kan
worden vastgesteld.’ Outlines of Political Economy, London, 1832, pp. 22-23.
Hoofdstuk 6
Constant kapitaal en variabel kapitaal
De verschillende factoren van het arbeidsproces nemen op verschillende manieren deel aan de
vorming van de productenwaarde.
De arbeider voegt aan het arbeidsvoorwerp nieuwe waarde toe door toevoeging van een bepaalde
hoeveelheid arbeid, onverschillig de bijzondere inhoud, doel en technische aard van zijn arbeid.
Anderzijds vinden we de waarde van de verbruikte productiemiddelen weer terug als bestanddelen
van de productenwaarde, bijvoorbeeld de waarde van katoen en spinnenwiel in de garenwaarde.
De waarde van het productiemiddel wordt dus in stand gehouden door zijn overbrenging op
het product. Deze overdracht vindt plaats gedurende de omzetting van productiemiddel in product,
tijdens het arbeidsproces. Deze overdracht wordt door de arbeid tot stand gebracht. Maar
hoe?
De arbeider werkt in dezelfde tijd niet dubbel, niet de ene keer om door zijn arbeid aan de katoen
waarde toe te voegen en de andere keer om de oude waarde van de katoen te bestendigen of, wat
hetzelfde is, om de waarde van de katoen, die hij bewerkt, en de waarde van het spinnenwiel,