TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKİİJELLE ENTWI(KLUNGEN 1M STAATSANGEHÖRIGKEITS -, AUSLANDER . UND FLİJCHTLINGSRECHTNURAY EKŞİ 'N İN fi veya hukuka aykın olarak reddi veya keyfi veya hukukaTEBL İĞİ aykır ı olarak vatanda şlıktan atma kararlarının İHAS'a aykınolabileceği ve bunun üye devletlerin İHAS'dan kaynaklananyükümlülüklerinin ihlAli anlam ına gelebileceği kabul edilmektedir.Aç ık bir hüküm olmamas ına rağmen, vatandaşlıklailgili işlemlerin İHAS' ın bazı maddeleri ile bağlant ısı kurulmaktadır.İHAS ve Ek Protokolleri, vatanda şlık hakkını teminat altınaalmamaktadır. 52 Ancak taraf devletlerin vatanda şlıkla ilgili52Kajkasliv. Turkey davasında, İnsan Haklar ı Avrupa Komisyonu, İHAS' ınvatandaşl ığın kazanılmasm ı teminat altma almadığma karar vermiştir.Kaflcash, 1939 yılında göçmen olarak Gürcistan'dan Türkiye'ye gelmi şti.28.9.1940 tarihinde Bakanlar Kurulu karanyla Türk vatanda şlığınıkazanmıştı. Türkiye'de i ş bulamamas ı ve yoksulluk sebebiyle Gürcistan'adönmeye çalışırken SSCB-Türkiye s ınırında durdurulmuş veajanhk yaptığı gerekçesiyle onbeş yıl hapse mahküm edilmi şti. Aftanyararlanarak hapisten ç ıkan Kaficasli, 1955 y ılında devlet güvenliğialeyhine faaliyette bulunmas ı sebebiyle Türk vatandaşlığındançıkarılmış ve ülkeyi terk etmeye davet edilmi şti. Türkiye'yi terk etmeyireddeden ve vatans ız olduğu için idarece re'sen s ınırd ışı edilemeyenKaflcash bir Türk bayanla evlenmi ş ve Türk vatanda şl ığın ı kazanmakiçin başvurmuştu. 1983 yılında başvurusu reddedilen Kaflcasl ı 1991yılında ba şvurusunu yenilemi ş ancak bu da reddedilmi şti. 1992yılında üçüncü defa Türk vatanda şl ığını elde etmek için yaptığıbaşvuru, vatanda şl ık verilmesi için önceki ba şvurulara nazaran yenisebeplerin ortaya ç ıkmadığı gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı tarafındanreddedilmi şti. Avrupa Insan Hakim Komisyonu'na ba şvuran KaJkasl ı,Türkiye'nin IHAS'in 8. maddesinin ihlM etti ğini iddia etmişti. Kaficasl ı,Türk vatanda şlığından çıkar ılmas ı ve yeniden Türk vatanda şl ığınıkazanmak için yapt ığı bütün başvuruların reddedilmesi sebebiylekırk yılı aşkın bir süreden beri vatans ız bir ki şi olarak Konya'daoturduğunu; üç çocuğunun ve onüç torununun oldu ğunu; vatans ızolmas ı sebebiyle her üç ayda bir yabanc ılar şubesine giderek oturmaiznini uzatmak zorunda kald ığım; Konya dışına çıkıp aile üyelerinive yakınlarını ziyaret etmek istediğinde polisten izin almak zorundaolduğunu belirterek Türkiye'nin kendisine vatanda şl ık vermemesisebebiyle vatans ız kalmas ı sonucunda bir yabanc ı olarak maruz kald ığımuanıelenin IHAS' ın 8. maddesine ayk ırı olduğunu ifade etmi ştir. TürkHükümeti savunmasında, vatandaşl ık vermenin IHAS' ın kapsamınagirmediğini; ükit devletlerin vatanda şlık vermeye zorlanamayaca ğını;KaJkas! ı'nın ikamet ve seyahat etme hakk ından mahrum edilmedi ğini;vatans ız olmas ı sebebiyle Kajkasl ı'ya uygıılanan baz ı formalitelerin özelve aile hayatına müdahale teşkil etmedi ğini belirtmi ştir. Komisyon,KajkasWnm seyahat hakkının elinden alınmadığını; bulunduğu yeri92