TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTECI VE YABANCILAR HUKUKUNDA İd GÜNCEL GEU ŞMELERIl. Doğrudan Yabanc ı Yatırımlar Kanunu R İ FAT ERTEN' İ NA. Genel OlarakAnayasa'nın "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" başlıkl ı üçüncü bölümü içinde yer alan 48. maddenin ilk fikras ı"Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir.Özel teşebbüsler kurmak serbesttir." hükmünü içermektedir.Hükümde, yabanc ılara ilişkin olarak farkl ı bir hüküm getirilmediğinegöre, yabanc ılar ın özel teşebbüsler kurmas ı konusundavatandaşlarla eşit olduğu sonucu ortaya ç ıkmaktad ır.Kabul edilen bu eşitlik esası, Anayasa'rıın 16. maddesi uyarınca,uluslararas ı hukuka uygun olarak kanunla s ınirlanabiirveya şartlara bağlanabiir. A şağıda belirtileceği üzere DYYK,birkaç istisna d ışında, yabanc ı yatırımcılara farkl ı bir yükümlülükgetirmemekte, aksine do ğrudan yabanc ı yatırımalarayönelik taahhütleri içeren bir görünüm ta şımaktad ır."Yürürlük" ve "Yürütme" başlıklı maddeler dAhil toplamyedi maddeden olu şan DYYK, Türkiye'nin yabana yat ırımlarkonusunda anlay ış değişikliğini ifade etmek üzere haz ırlanmışve yürürlüğe konulmu ştur. Kanun'un genel gerekçesininson paragraf ında bu husus şu şekilde ifade edilmi ştir:"18.01.1954 tarihli ve 6224 say ılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunuyerine, Türkiye'deki yat ınm ortam ın ın liberal niteliğini öne çıkaranbir kanun haz ırlanm ıştır. Zira bir ülkenin yat ırım mevzuat ı,o ülkenin uluslararas ı yatırımlara olan bak ış açısını yans ıtmas ı bakımındanönemlidir. Doğrudan yatırımlara ilişkin temel kanun olarakdizayn edilen yeni "Doğrudan Yabanc ı Yatınmlar Kanunu" ileesas olarak, ülkemizin uluslararas ı yatınmlara yönelik eşitlikçi ve liberalyakla şım ı yans ıtzlmakta ve kanuna "yat ırımcıya açık ve anlaşılırmesajlar veren" ve yat ırımcının değişik mevzuatlar gereği sahipolduğu haklar ve tiibi olduğu yükümlülükleri gösteren "yasal birrehber" niteliği kazand ırılmaktadır."Kanun'un amac ı, 1. maddesinde ayr ıntılı bir şekilde ifadeedilmiştir. Buna göre, DYYK'n ın amacı, "doğrudan yabancı yat ırımların özendirilmesine, yabancı yatınmcıların haklarınınkorunmas ı ile yatırım ve yatırımcı tan ımlarında uluslararas ı stan-TEBLİĞİ401