TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKUELLE ENTWJO(LIJNGEN 1M STMTSANGEHÖRIGKEITS -, AUSLANDER- UND FLÜCHTUNGSRECHTFÜGEN tin gereklerine ve ölçülülük ilkesine72 aykın olamaz"". Madde da-SAG İN'IN hilinde, "hakk ın veya hürriyetin kullan ılmas ın ı aç ıkça yasaklay ı-TEBLi Ğİ cı veya örtülü bir şekilde kullan ılamaz hale koyucu veya ciddi surettegüçleştirici ve amac ına ulaşmas ın ı önleyici ve etkisini ortadankaldıncı hükümler"(Ie),'4 demokratik ve lAik toplum düzeniningerekleri ve ölçülülük ilkesine ayk ırı düşecek şekilde, temelhak ve özgürlüklerin s ınırlandınlması söz konusu edilemez.Madde ile getirilen bir diğer ölçü de, s ınırlamanın ancak ilgilihakkı düzenleyen Anayasa maddesinde belirtilen özel sebeplerleyap ılabileceğidir.Anayasa'nm 16. maddesi ise, münhasıran yabanc ılarmtemel haklannı esas almakta ve onların temel hak ve özgürlüklerinins ınırland ırılabilmesinin dayana ğı olan ilkeleri içermektedir.Buna göre, srn ırland ırmanm milletleraras ı hukukauygun olmas ı ve bir kanun hükmüne dayanmas ı esastır.15Birbiriyle karşılaştırıldığında, görünü şte farkl ı sınırlama/korumakriterleri ihtiva eden iki maddenin varl ığı, pratikteiki farklı yorumu da beraberinde getirecektir. Bu yorumlardanilkine göre, yabanc ılar söz konusu olduğunda,13. maddenin öngördü ğü güvencelerin devre d ışı kalacağıve 16. maddenin ınünhas ıran uygulama alan ı bulacağıdır.Bu bağlamda, yabanc ıların temel haklannın s ınırlandırılma-12Hakkın özüne dokunmama ve ölçülülük ilkesL 03 Ekim 2001 tarihli ve4709 sapl ı Kanun m. 2 ile eklenmi ş bulunmaktad ır Türkiye CumhuriyetiAnayasas ının Baz ı Maddelerinin Deği ştirilmesi Hakk ında Kanun,RG, 17 Ekim 2001, S. 24556.13Anayasa'nın 15. maddesinde ise, temel hak ve hürriyetlerin kullan ılmasıran,istisnaen "savaş, seferberlik, s ıkıyönetim veya olağanüstü hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlül edilmemek kayd ıyla, durumungerektirdiği Ölçüde, kısmen ya da tamamen durdu rulabileceği veya bunlar içinAnayasa'da öngörülen güvencelere ayk ın tedbirler al ınabileceği" hükme bağlanmışbulunmaktad ır.14Anayasa Mahkemesi'nin hakkın özü kavramı ile ilgili yaptığı bu tan ımye ilgili yorumlar hakk ında bkz. Yavuz Atar, Türk Anayasa Hukuku, B. 4,Istanbul 2007, 126-127; Tanör/ Yüzba şıoğlu, s. 136-137.Kanun ifadesinden ne anla şılması gerektiği hakkında görüşler içinbkz. Fügen Sargm, "Türkiye'de Ö ğrenim Gören Yabanc ı OğrencilerinTürkiye'ye Giriş, Türkiye'de ikamet Etme ve Çah şmaları", Prof Dr. YılmazAltuğ'a Armağan, MHB, 1997-1998, S. 17-18, s. 317-384.436