TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTECI VE YABANCILAR IIUKUKLJNDAK İ GÜNCELGELİŞMELERÖrneğin, bir Kenya vatanda şının Tanzanya'da bir Ugandavatanda şını öldürmesi halinde, Türkiye'de bulundu ğutakdirde, hakk ında Türk kanunlar ına göre Türkiye'de yarg ı-lamarun yapılabilmesi, yukar ıda "b" şıkkında belirtflen şekildeiadenin gerçekleşememiş olmas ına bağlidır.Soruşturmanın koşulu olan cezanın hesaplanmasmdayeni Türk Ceza Kanunu'nun 15. maddesi esas tutulur. Bumadde uyarınca, miktar ın ın soru şturma koşulu olu şturduğu hallerdeceza, soru şturma evresinde ileri sürülen kanuni a ğırlaştıncınedenlerin aşağı s ınır ı ve kanuni hafifletici nedenlerin yukar ı s ınıiigöz önünde bulundurularak hesaplan ır. Yine, sadece adli paracezasını gerekli kılan bir suç söz konusu ise, bu madde kapsamınagirmeyecektir. Ayn ı şekilde yeni TCK'nın 14. maddesindede belirtildiği gibi, seçimlik cezalarda soru ş turma konusu suçunyer aldığı kanun maddesinde hapis cezas ı ile adli para cezas ındanbirinin uygulanmas ı seçimlik say ılm ış ise, soruşturma veya kovuşturma aç ılmaz.bb. Evrensellik Sistemi BakımmdanNon Bis in Idem EtkisiEvrensellik sistemine ili şkin yeni Türk Ceza Kanunu'nun12/3. maddesinde, 12/2. maddesinde olduğu gibi, "daha önceyabanc ı ülkede hüküm verilmemi ş olmas ı" şartı konulmanııştır.Ancak bu madde bak ımından da yabanc ı yargı kararının nonbis in idem etkisi söz konusudur. Zira evrensellik sistemi, hiçbirsuçlunun cezas ız kalmamas ı düşüncesine dayanmaktad ır.Bu nedenle, yabanc ı ülkede suç işleyen fail hakkında yabanc ıülkede hüküm verilmiş ve sonuçta fail beraat etmi ş veya hakkındakidava veya ceza dü şmüşse, failin suçlu olmad ığı yabancı mahkeme karar ıyla da olsa anla şılmış olduğundan, artıkyeniden kovu şturma yapmak için bir neden kalmayacaktır.Aynı şekilde, verilen mahkumiyet hükmünün tamameninfaz edilmesi halinde de non bis in idem ilkesi etkisini gösterecektir.Buna kar şılık, bu hususta daha önce ba şka bir ülkedemahkumiyet hükmü verilmi şse, bu hükmün Türkiye'de in-583