TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKİİJELLE ENTWICXLIJMGEN 1M STMTSANGEHÖR İ GKE İ TS -, AUSIJINDFR- UND FLÜCHTLINGSRECHTFÜGEN edinn-ıe hakkının "srn ırlanrn" belirleyen "genel ilkeler"i içerenSARGIN'IN 22 Aral ık 1934 tarihli ve 2644 say ıl ı Tapu Kanunu3 sıras ıyla,TEBlİĞİ 03 Temmuz 2003 tarihli ve 4916 sayd ı,4 29 Aral ık 2005 tarihli430yanarak ç ıkarılan 31 Tenımuz 1984 tarihli ve 84/ 8359 say ılı "YabancıHakiki Şahıslarm Mütekabiliyet Şartı Aranmaks ızın Türkiye'de GayrimenkulEdinmeleri Hakk ında Esaslara Dair Bakanlar Kurulu Karar ı"için bkz. RG, 21 Ağustos 1984, S. 18496; Sözü edilen Kanun'a dair AnayasaMahkemesi'nin 13 Haziran 1985 tarihli ve E. 1984/14, K. 1985/7 sayılıiptal karar ı için bkz. RG, 24 Ağustos 1985, S. 18852; Adı geçen mevzuathükümleri ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal karar ı ile ilgili ayr ıntılıbir aç ıklama için bkz. Fügen Sargin, Yabancı Gerçek Ki şilerin Türkiye'deTaşınmaz Mal Edin ıneleri ve S ınrl ı Ayni Haklardan Yararlanmaları, Ankara1997, s. 119 vd.(l'a şınmaz)RG, 29 Aralık 1934, S. 2892.Çe şitli Kanunlarda ve Maliye Bakanl ığı'nın Teşkilat ve Görevleri HakkındaKanun Hükmünde Kararnamede Deği şiklik Yapılmas ı HakkındaKanun m. 19 metni aynen şöyle idi: "Karşıl ıklı olmak ve kanuni s ınırlamalarauyuln ıak kayd ıyla, yabana uyruklu gerçek kişiler ile yabana ülkelerde buülkelerin kanun/anma göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, TürkiyeCumhuriyeti s ınırları içinde taşınmaz edinebilirler. Kar şı lıkl ıl ık ilkesininuygulanmas ında, yabana devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlar ınaveya yabanc ı ülkelerde bu ülkelerin kanunlar ına göre kurulan tüzel ki şiliğe sahipticaret şirketlerine tan ıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarınaveya ticaret şirketlerine de tan ınmas ı esastır.Türkiye Cumhuriyeti ile aras ında karşılıkl ılık olmayan devlet vatanda ş-ların ın kanuni miras yoluyla edindikleri taşınmazlar ile kanuni k ısı tlamalaratilki alanlardaki taşınmazlar, intikal işlemleri yap ılarak tasfiye edilir ve bedeleçevrilir.Yabana uyruklu gerçek ki şiler ile yabana ülkelerde bu ülkelerin kanunlarmagöre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin otuz hektardanfazlataşınmaz edinebilmesi Bakanlar Kurulunun iznine tübidir. Kanuni mirasyoluyla intikal eden taşınmazlar için bu hüküm uygulann ıaz. Yabanc ı uyruklugerçek kişilerin, kanuni miras d ışında ölüme bağlı tasarruflar yoluyla otuzhektardan fazla taşınmaz edinebilmesi de Bakanlar Kurulunun iznine bağlıdır,izin verilmez ise, fazla miktar tasfiye edilerek bedele çevrilir."Yabana uyruklu gerçek ki şiler ile yabana ülkelerde bu ülkelerin kan unlarınagöre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine, şınmaz ta üzerindes ınırl ı ayni hak tesis edilmesi halinde karşılıkl ıl ık şartı aranmaz."Kamu yararı ve ülke güvenliği bakım ından, bu maddenin uygulanmayacağıyerleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir." Kanun metni için bkz.RG, 19 Temmuz 2003, S. 25173; Kanun hakkında bir tahlil için bkz. BanuŞit, "Son Değişikliklere Göre Yabanc ıların Türkiye'de Bulunan Ta şınmazlarUzerinde Mülkiyet ve Sınırl ı Ayni Hak Edinrneleri", BATIDER,C. 22, S. 4, 2004, s. 203 vd. Madde, Anayasa Mahkemesi'nin 14 Mart2005 tarihli ve E. 2003/70, K. 2005/14 say ılı karar ı ile şu gerekçeye dayanılarakiptal edilmi ştir: "Öte yandan, kuvvetler ayrılığın in benimsendi-