TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

YATANDAŞ IJK, GÖÇ, MÜLTECI VE YABANCILAR IIUKUKIJNDAK İ GÜNCEL GELİŞMELERYurt dışında Türk vatanda şı veya Türk kanunlanna görekurulmu ş olan özel hukuk tüzel ki şileri zaranna bir suç işleyenyabancıya ilişkin olarak yeni TCK'n ın 12/2. maddesi bakımındanise fail, yabanc ı ülkede yargilarımış ve hakkındahüküm verilnıişse Türkiye'de yeniden yarg ılanmaz.Zira yeni TCK'nın 12/1 ve 4. maddesinden farkl ı olarak,12/2. maddesi gereğince Türkiye'de yargılama yap ılabilmesiiçin, "bu suçtan dolayı yabana ülkede hüküm verilmemiş olması " gerekmektedir.Bu husus, maddede ve madde gerekçesinde aç ık bir şekildeifade edilmi ştir.Böylece bu madde itibariyle non bis in idem ilkesi söz konusuolacaktır. Hatta bu düzenlemedeki non bis in idem etkisi,Ceza Yargılarmın Milletleraras ı Değeri Konusunda AvrupaSözleşmesi'nin 53/1. maddesinden daha geni ş bir şekilde öngörülnıüştür. Zira söz konusu maddeye göre, yabancı mahkemehükmünün non bis in idem etkisi oluştwabilmesi için beraatkararı verilmiş veya mahkumiyet hükmünün kısmen veyatamamen infaz edilmi ş olması gerekmektedir.Oysa, yabanc ı ülkede verilen hüküm, dü şme kararı şeklindede söz konusu olabilir.Ancak, yeni Türk Ceza Kanunu'nun 12. maddedeki düzenlemeyleyabancmın bir Türk vatanda şının zararına işlediğibir suça ili şkin olarak non bis in idem ilkesini benimsemesinekarşılık, böyle bir suçu Türkiye'nin zararma i şlediği takdirdebu illceyi geçerli saymaması, hem bu Kanun'un 3. maddesindekie şitlik ilkesine hem de yeni Kanun'un devleti de ğil,bireyi ön planda tuttu ğu yönündeki eğilimine aykırı düştüğühaklı olarak ifade edilmektedir.Gerçi, bu maddeye kar şıl ık gelen eski 765 sayıli Türk CezaKanunu'nun 7. maddesinde, suçun Türk veya Türkiye'ye karşıişlenmesi arasında bir fark gözetilmeyerek, her ikisi bakımındanda Adalet Bakan ının talebi üzerine Türkiye'de yenidenyargılamanın yapılmasma ili şkin bir düzenleme mevcuttu.581