TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKTUELLE ENTWICKLUNGEN 1M STAATSANGEHÖRIGKEITS -, AIJSL£NDER- UND FLCHRINGSRECHrfÜ6EN haklarını konu edinen çok tarafl ı milletlerarası sözle şmelerSARGINıN bağlaimnda konuya yaklaşıldığında ise, Avrupa İnsan Hak-TEBLi Ğİ ların ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme (AIHS)ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AIHM) kararları ışığında,Tapu Kanunu'na yönelik bir taMil öncelildi k ıl ınmalıdır.Türkiye'nin taraf ı olduğu, ikiz sözleşmeler olarak adlandırılan 1966 tarihli Birle şmiş Milletler Medenİ ve Siyasi HaklarSözleşmesi ile Ekonomik, Sosyal, Kültürel Haklar Sözle ş-mesi24 ve nihayet A İHS'nin orijinal metninde, mülkiyet hakkmadair bir hüküm yer almamaktad ır?5 Bu hak, A İHS'ne birProtokol ile sonradan ekIenn-ti ştir.1 Ancak, Protokol hükmü,mülkiyet hakkının hak olarak üye devleflerce tarunrnas ını zorunlukılan bir içerik taşımamakta; sadece milli hukuk sistemlerincetanınmış mülkiyet hakkınm27 korunmasına dair temelilkeleri belirlemektedir?24Milletlerarası sözleşmelerin onaylanmas ının uygun bulunduğuna dair17 Haziran 2003 tarihli ve s ıras ıyla, 4868 say ılı, 4867 say ıl ı Onay Kanunları için bkz. RG, 18 Haziran 2003, 25142.Avrupa insan Haklar ını ve Ana Hürriyetleri Koruma Sözle şmesi veBuna Ek I'rotokolün Tasdiki Hakkmda 10 Mart1954 tarihli ve 6336 say ı-lı Kanun için bkz. kG, 19 Mart1954, S. 8662.Avrupa insan Haklann ı ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözle şme'ye Ek 20 Mart 1952 tarihli Protokol'ün 1. maddesi aynen şöyledir: "Hergerçek ve tüzel kişinin mal ve mü/k dokunulmazlığına saygı gösterilmesini istemekhakkı vardır. Herhangi bir kimse ancak kamu yatan sebebiyle ve kanundaöngoruten koşut/ara ve milletleraras ı hukukun genel ilkelerine uygun olarakmal ve mülkünden yoksun bırakılabilir."Yukarıdaki hüküm/er, devletlerin, mülkiyetin kamu yaranna uygun olarakkullan ılmas ını düzenle inek veya vergilerin ya da katk ılann veya para cezalannın ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri kanun/an uygulama konusundasahip olduktan hakka halel getinnez'.27Madde hükmünde yer alan mal ve mülk deyi ıııinin, maddi bir varl ığasahip her türlü taşınır ve taşınmaz mallarla, maddi varl ığı olmayan hakve menfaatleri; mameleke dahil her türlü aktifi, mali ve ekonomik de ğeriiçerdii yönünde bilgi için bkz. Şeref Gözübüyük/Feyyaz Gölcüklü,Avrupa Insan Hakları Sözleşmesi ve Uygulamas ı, B. 7, Ankara 2007, s. 418.Mülkiyet hakkının temel bir insan hakk ı olarak ad ı geçen milletlerarasımetinlerde yer almasından kaçmilmas ının nedenleri hakkında farkl ıyaklaşımlar için bkz. Gemalmaz, s. 5'de yer alan Un. (15); Genç, s. 4-5.