TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTEC İ VE YABANCILAR HUKUKUNDAK İ GÜNCEL GELİŞMELERşıl ıkl ılık türlerinin üçü de uygulama alain bulacakt ır. Ancak, FÜGENkar şil ıkl ıhğm gerçekle şmesi için bir kanun ya da sözleşmenin SARGIN'INhukuken varl ığı yeterli olmayıp, bu sözleşme veya kanun hü- TEBLİĞİkünılerinin fiilen uygulanmakta olması da aranacaktır. Bunakarşıl ık, karşılıklı işle • 'tam bir karşıl ıklılığı " mı ifade edeceği;bir başka deyi şle hakkın, yabana devletin Türk vatanda ş-larına tanıdığı, hukuki sebep, miktar, tür ve ölçü esas almarakmı verileceği aç ık değildir.'6. fıkrada devamla yer verilen, "bu ilkenin kişilere toprakmülkiyeti hakk ının tan ınmadığı ülke uyruklarına uygulanmas ında,yabanc ı devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlanna tan ıdığıhaklann, Türkiye Cumhuriyeti vatanda şlarına da tan ınmas ı esastır"hükmü ise oldukça mu ğlak ve yorum ihtilafı yaratacakniteliktedir. Anayasa Mahkemesi bu madde hükmünü şu şekildeyorumlamaktad ır: "Türkiye ile aras ında karşıl ıklılık bulunmaklabirlikte, toprak satışın ın olmadığı devletlerde, karşılıklılık Ü-kesiyle, fiili' ve hukuki durum esas al ınarak, yabana devletin kendisakland ığı veya fiilen k ıs ıtland ığı yönündeki bilgileri teyit edecek somutörneklere dayanmaks ızın karşıl ıkl ı işlemin bulunmadığı sonucunavarnu ş olmasını esas alrmştır. Kararlann Türkçe metni, D ışişleri Bakanlığıresmİ çevirisinden elde edilmi ştir. Her iki kararın Frans ızca orijinalmetinleri için bkz. http://cmiskp.echr.coe.int/tkp/97/search.asp?(08 Nisan 2009 günü itibariyle); Bu konuda aynca bkz. Mahmut Kamacı,"Yabanc ı Uyruklu Gerçek Ki şilerin Türkiye'de Kanuni Miras YoluylaTaşınmaz Mal Edinmelerine Getirilen Ko şul ve Sıruılamaların, InsanHakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmas ına ilişkin Avrupa Sözleşmesi(AlliS) ve Eki 1 Nolu Protokole Ayk ınl ığı Sorunu", Yargıtay Dergisi,2008, C. 34, S. 1-2, s.41-94; Gemalmaz, s.404.Geçmiş uygulamada, tam bir kar şıhkl ılığın arandığı gözlemlenmi ştir.Yargıtay' ın, kamu düzeni gibi daha farklı bir gerekçeye de dayansa olağanüstüzamana şımı yolu ile taşmmaz mal edinimi ile ilgili verdiği kararaynen şöyledir: " ... lke olarak zamanaşımı yolu ile taşınmaz mal iktisaln,Alman Hukukunda kabul edilmiş ve karşıhklıhk ilkesine uygun olarak Türk yatantlaşlanAlmanya'da bu haktan yararlandıklanna göre, Batı Alman uyruklularda zamanaşımı yolu ile taşınmaz mal iktisabı hakkından yararlan ırlar. AlmanHukuku'ndaki, [Türk Hukuku'ndan] daha uzun olan zamanaşımı süresinin(30 yılI, olaya uygulanmas ı gerekmez... Aksi dü şünüş kabul edilirse, taşınmazmala ilişkin uyu şmazl ıklarda yabana hukukun uygulanmas ı gerekir.Bu durum ise Türk kamu düzenini katlan ılamaz biçimde bozar...": Y.8.HD.,21.10.1986, E. 1986/9681, K. 1986/10741: Ahmet Cemal Ruhi, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk ında Kanun, Ankara 2003,s. 184-190.451