TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTEC İ VE YABANCILAR HUKUKUNDAK İ GÜNCEL GELİŞMELERoldukları söylenebilir. Nitekim HMK Tasar ıs ı'nda bu aykır ı- MURAT AIAIJ'NINlık dikkate alınmış ve bu doğrultuda önerilen yemin metni İs- İIBUÖ İ1am inanc ının motiflerinden ar ınd ırılmıştır.yIlI. Yargılamada Kullanılan LisanYabanc ıların söz konusu oldu ğu durumlarda en s ık karşılaşılansorunlardan birisi de hiç şüphesiz lisandır. Devletinresmi organlar ınca yürütülen bir faaliyet olmakla, yargılamadakullanılan lisan, Anayasan ın 3. maddesi gere ğince,pek tabiidir ki Türkçe olacaktır. Bu çerçevede layihalar (dilekçeler)ile sözlü olarak yapılan beyanların mutlaka Türkçeolması kaçırulmazd ır. Bununla birlikte, layiha dışı nda, Türkçedışında bir lisanla kaleme al ırınu ş olan bir belgenin mahkemeyesunulmas ı durumunda, Hukuk Usülü MuhakemeleriKanunu'nun 325. maddesi gere ğince, onun tercümesininde eklenmesi gerekir. Ancak, ayn ı maddenin ikinci fıkrası gereğince,hakiniin sunulan tercümeyi kabule şayan görmemesihalinde, onun resmen tercüme ettirilmesi ııi emretmesi demümkündür.Bu bağlamda mutlaka değinilmesi gereken bir düzenleme,İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin 6. maddesinin 3.fıkrasının c bendinde yer almaktad ır. Buna göre, duru şmadakullanılan lisanı anlamayan yahut konu şamayan san ığınbir tercümanın yard ımından ücretsiz olarak yararland ırılması gerekmektedir. Ne var ki, bu gereklilik "san ık" aç ısındanöngörülmü ş olmakla açıkça ceza yargılamasına ilişkindir.Bunu medeni yargılamaya teşmil etmek mümkün de ğildir.Zira medeni yarg ılamanın konusunu teşkil eden hukuki ili ş-kilerin özel hukuka ili şkin bulunmas ı karşısında, tercümand5bil, yargılamanın yürütülebilmesi için gerekli olan giderlerin(hMcimin re'sen de ba şvurmas ı mümkün olan keşif ve bilirkişi delilleri bir tarafa b ırakılırsa) esas itibariyle ilgili tarafçakar şılanması gerekir. Hiç şüphesiz, ekonomik durumu itibariyleyargılama giderlerini kar şılamaktan aciz bulunan kişilerin,şarlarırun karşılanması ve yabancılar bakımından mütekabiliyetingerçekle şmiş olması (HUMK m. 465, t II; ancak557