TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, Göç, MÜLTEC İ VE YABANCILAR HUKUKUNDAK İ GÜNCEL GEL İŞMELERve sınırlı ayni hak edinme konusunda yabanc ı sermayeli şir- R İ FAT ERJEN' İ Nketler için farkl ı ilke ve esaslar kabul edilmi ştir. Bu istisna- İIBU Ğİların dışında, yerli yatınmcılarm yararlanmış oldukları tümhaklardan yabancı yatırımcılar da yararlanabileceklerdir. Örneğin,yatırım teşviklerinden veya sübva ıısiyonlardan, şartlanmta şımalar ı halinde, yabanc ı yatırımcılar da yararlanabilirler.Aksi bir davranış, yabanc ı yatırımc ılar aleyhine haks ız rekabeteneden olur.173. Kamulaştırma ve Devletle ştirmeKamulaştırma ve devletleştirme durumunda ilgililerinhaklar ı Türk hukukuna göre zaten korunmakla birlikte,"17 Doktrinde e şit muamele esas ının, küçük ve orta ölçekli Türk i şletnıelertaçısından olumsuz sonuçlar do ğurabileceği, doğrudan yabanc ı girişiminniteli ğine göre bir ayırım yap ılması gerektiği ifade edilmektedir.Bu bağlamda, "Türkiye'den ihracat yapacaksa, yapt ığı yatırım sayesinde istihdamarta caksa, üretimi art ıracaksa veya yüksek teknolojinin yurda girmesinisağla yacaksa, bu gibi yat ırımcılara kars ı tüm teşvik/erin herhangi bir k ıs ıtlamaolmaks ı z ın Türk girişimciler/e eşit koşullarda sağlanmas ı gerekir. Yabanc ısermaye bufaydalardan hiçbirisini ta şımıyorsa, Türkiye'de zaten üretimi bulunan,teknolojinin gelişmiş olduğu bir alanda bir yat ırım yapmak istiyorsa, bugibi yatırımlara sağlanacak teşvik/erin, Türk girişimcilerin rekabet güçlerinindünya piyasalarında korunabilmesi adına, k ısı tlanmasrnda fayda" olabileceğibelirtilmektedir (bkz. Demir Gökyayla, C./Süral, C., "4875 say ılı DoğrudanYabana Yat ırımlar Kanunu ve Getirdiği Yenilikler", Dokuz EylülÜniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2004, C. 6,5. 2, s. 141).18Türk Anayasas ı'ı-m-[ 46. maddesinde kamula ştırma, 47. maddesinin ilkiki paragrafmda ise devletleştirme düzenlenmi ştir:Madde 46: "Devlet ve kamu füze/ki şileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde,gerçek karşı l ıkların ı peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmazmalların tamam ını veya bir kısm ın ı, kanunla gösterilen esas ve usulleregöre, kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idart irt ıfaklar kurmaya yetkilidir.Kamulaştırnıa bedeli ile kesin hükme bağlanan artırım bedeli nakden ve peşinolarak ödenir. Ancak, tar ım reformunun uygulanmas ı, büyük enerji ve sulamaprojeleri ile iskan projelerinin gerçekle ştirilmesi, yeni ormanların yetiştirilmesi,k ıyı/ann korunmas ı ve turizm amacıyla kamulaş tırılan toprakların bedel/erininödenme şekli kanunla gösterilir. Kanunun taksit/e ödemeyi öngörebileceğibu hallerde, taksitlendirme süresi beş y ıl ı aşamaz; bu takdirde taksitlereşit olarak ödenir.Kamu/ü ştırılan topraktan, o toprağı doğrudan doğruya işleten küçük çiftçiyeait olanlar ın ın bedeli, her halde peşin ödenir.İkinci jikrada öngörülen faks it lendinnelerde ve herhangi bir sebeple öden-409