TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKTUEU.E EMTWICKLUNGEN 1M STMTSANGEHÖRIGKEITS -, AUSLANDER- UND FLÜCMTUNGSRECIITMURMATAII'N İN bkz. aşağıdaki ba şlık) kayd ıyla, adli yard ımdan (HUMK m.TEBLi Ğİ 465-472) yararlanmalar ı pekala mümkündür.Bununla birlikte, adil yargılanma hakkının bir unsuruolan hakkaniyete uygun yarg ılanrnanın görünüm biçimlerindenbirisi olan silahları eşitliği temelinde olmak ve ücreti kendisincekarşılanmak şartıyla Türkçe bilmeyen taraf ın, yahuttaraflardan birisince gösterilen Türkçe bilmeyen bir tanığın(yine ücreti kendisinin dinlenmesini isteyen tarafça kar şılanmaküzere) yarg ılamada bir tercüman aracılığıyla dinlenmesininmümkün olduğunun kendisine (ilgili tarafa) hatırlatılmasıve bu yola gidilmesi halinde buna izin verilmesi gerekir.Her halükarda, kamu düzenini ilgilendiren, re'sen ara ş-firma ilkesinin uyguland ığı, özellikle küçüklerin ve aileninkorunmas ı ile ilgili dava ve işlerde (geçici hukuki himaye tedbirlerive çeki şmesiz yargı işleri dahil), tercüman giderinin taraflarcayahut ilgililerce kar şılanmamas ı durumunda, bunun,ileride haksız çıkan tarafa yükletilmek üzere, Devlet hazinesindenkarşılanması yoluna gidilmelidir.IX. Adli YardımHukuk Usülü Muhakemeleri Kanunu'nun 465. maddesininikinci fikras ı gereğince, yabanc ıların adli yard ımdan yararlandırılmaları karşıliklılık esas ına bağlanmıştır. Ancak, hemenbelirtmek gerekirse, öncelikle Anayasa'nın 36. maddesindeyer alan hak arama hürriyeti ile 2. maddesinde düzenlennüşbulunan hukuk devleti ve sosyal devlet ilkeleri ile InsanHaklar ı Avrupa Sözleşmesi'nin 6. maddesinde yer verilenadil yargılanma hakkının bir görünüm biçimi olan silahlar ıneşitliği ilkesi karşısında, söz konusu bu mütekabiliyet şartınınyabancılar bakımından araninamas ı gerekir. Her şeyden evvelsözü edilen Sözleşme'nin 6. maddesinin sağladığı garantilerinve haklar ın karşılıkhuık şartma bağlanmas ım bu sözleşmeninbizatihi kendisi kabul etmemektedir.Ancak, belirtmek gerekir ki, Hukuk Usülü MuhakemeleriKanunu'nda düzenlemrii ş olan adli yardım kurumu, Türk ya-558