TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

AKTIJELLE ENTW İ CKLUNGEN 1M STMTSANGEHÖRIGKEITS -J ALJSLANDER- UND FLÜCIITLINGSRECHTARSLAN TEMELIN Aynı fil dolayısıyla devletlerin yarg ılama yetkisini ken-TEBL İĞİ dilerinde görmesi, yabanc ı mahkeme kararlarm ın objektifliğineve adil oldu ğuna yönelik güvensizlik, devletlerin egemenlikyetkilerinden vazgeçme hususundaki çekimserlik veulusal hukuk düzenleri aras ındaki farkhl ıklardan kaynaklanmaktadır.Ancak, aynı filin milletleraras ı düzeyde birden çok kezcezaland ırılmasının da önüne geçmek gerekir. Bunun için deya ikili ve çok tarafl ı antlaşmalarla sorun halledilmekte veyadevletlerin kendi iç hukukuna ili şkin olarak yaptıkları kanunlardayabanc ı mahkemelerin verdikleri kesin hükümlere belirliölçülerde otorite tanınmaktad ır.Nitekim Ceza Yargılannın Milletleraras ı Değeri KonusundaAvrupa Sözle şmesi (m. 53), Avrupa ceza yarg ısına ilişkinolarak belirli ölçüde non bis in idem ilkesini kabul etmiştir.Yine, Schengen Uygulama Anla şması'nın 54. ve devam ımaddelerinde, iç s ınırlar ı kalkmış ve hukuk düzenlen belirliseviyede de olsa, birbirine yakmiaşmış olan Avrupa Birliğiiçerisinde, aynı fil nedeniyle birden çok ceza kovu şturması yap ılması yasağına yer verilerek, bu ilkenin uluslararas ı geçerliliği benimser ıniiştir. Ülkemiz aç ısından, ileride ayr ıntıl ıolarak inceleneceği gibi, yurt dışında i şlenen suçlar ın tümü,yeni Türk Ceza Kanunu'nun uygulama alan ına sokulmamış,ayrıca non bis in idem ilkesi de s ınırlı olarak öngörülmü ştür.Bu çahşmada, yeni Türk Ceza Kanunu çerçevesinde cezakanununun yer itibariyle uygulanmas ı, mülkilik, koruma, failve mağdura göre şahsilik ile evrensellilc sistemleri çerçevesindeana hatlarıyla ele al ınmış ve bu sistemler bak ımından nonbis in idem ilkesi; a ğırhkli olarak kendisini rahmetle and ığımızhocamiz Faruk Erem ve de ğerli bilim insanı Dicle ÜniversitesiHukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dal ıöğretim üyesi Recep Gülşen'in görü ş ve eserleri doğrultusundadeğerlendirilmiştir.574