TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞLIK, GĞ Ç MÜLTEC İ YE YABANCILAR HUKUKUNDAKi GÜNCEL GELi ŞMELERlerde yazıli sürenin sona ermesinden itibaren 15 gün içinde, BÜlENTyetkili emniyet makamlarına bizzat veya bilvas ıta müracaat Çİ ÇEKU'N İ Netmek zorundadirlar.1 Ancak tezkerelerde yaz ılı süre bitme- TEBLİĞiden de başvuru yapılabilmesi mümkündür (YİSHK m. 10/1).Süresi biten ikamet tezkeresi üzerinde en fazla dört defa uzatmai şlemi yapılabilir (Y İSHK m. 9/2). Bu hüküm, ayn ı ikamettezkeresi üzerinde en fazla dört defa uzatma i şlemi yapılabileceğişeklinde anlaşılmalıdır. Diğer bir ifadeyle, eğer beşincibir uzatma işlemi gerekiyorsa, bu yeni bir ikamet tezkeresi almaksuretiyle gerçekle ştirilecektir.Türk yabanc ılar hukukunda uzun süreli ikamet eden yabancılar için diğer ülke hukuklannda rastlanılan "daimf ikamethakkı ", "daimf yerleşim hakkı " gibi statüler bulunmamaktad ır.57Türk hukuku, ilke olarak, bir yabanc ıyı Türkiye'deki ikametsüresi ne kadar olursa olsun, herhangi bir yabancı gibi görmekteve ayncal ık tanlinamaktadir. 11 Böylece, Türk hukukundabir yabancmın Türkiye'de daimi olarak yerleşebilmesininyolu vatanda şlık kazanmıından geçmektedir.5.2. S ınır D ışı İşlemine ili şkin SorunlarTürk hukukunda s ınır dışı işlemi esas itibariyle idareyeait bir yetkinin kullanılması niteliğindedir. Koşullar olu şmu ş5683 say ılı YİSHK'mn 14.05.1998 tarih ve 4360 ve 4361 say ılı kanunlarladeğişik 10. maddesi (bkz. RG, 16.05.1998 - 23344). Mülga 10. maddedeikamet tezkerelerinin yenilenmesinden bahsedilmekle birlikte sürelerininuzatılmasından bahsedilmemekteydi.Yabancılarm Çal ışma İzinleri Hakkmda Kanun'da (YÇ İHK) yerleşik yabancı kavramı kullan ılmakta ve bu durumda olan yabanc ılar çatışmaizinleri açısmdan bazı istisnai kolayl ıklardan yararlanmaktad ır (bkz.YÇIHK, m. 8(a) ve Uygulama Yönetmeliği, m. 45/1).58 Bu husus eski tarihli bir Genelgede şu şekilde teyit edilınektedin "Mevzuatımızda"kdmi ikamet yerleşik yabancı, mukim yabana" gibi ki-zorum/ara rastlanılinamaktadır.Ancak, 11.08.1989 tarih ı e 20249 sayılı Resmi Gazetede yay ımlananTürk Paras ı Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karann 2ıbfikrasmda geçenyerleşik yabana deyimi, 5683 saydı yasan ın tarıf ettiği ikametli yabanalardanfiır*h olarak sade ı kambiyo işlemlerinde geçerli olan bir durumdur. Bu itibarla suresine olursa olsun her yabancrn ın, Yabancılara Mahsus ikamet Tezkeresi almaksuretiyle Türkiye'de oturmas ı gerekmektedir", bkz. EGM Genelgesi, 2002, s.965.345