TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTEC İ VE YABANCILAR HUKUKLINDAK İ GÜNCEL GEL İŞMELER1. Cumhuriyet Dönemi Göç Deneyimi BÜLENTCumhuriyetin kurulmas ından bu yana Türkiye'de iz- WKLI NINlenen uluslararas ı göç politilcalan zaman içerisinde üLke içive ülke d ışı faktörlerin etkisiyle değişime ve dönü şüme uğramıştır.Cumhuriyet dönemi göç politikalar ı aç ısından üzerindedurulması gereken konular ın başında hiç şüphesiz kiİskAn Kanunu ve bu kapsamda izlenen içe göç politikalar ıgelmektedir. 1 iskan Kanunu2 hükümleri çerçevesinde yerleşmekamac ıyla ülkeye gelen Türk soylu ve Türk kültürüne ba ğ-lı kişiler belirli ko şullar altında ülkeye göçmen (muhacir) olarakkabul edilebilmektedirler. 3 Göçmen olarak ülkeye kabuledilen yabanc ılar gerekli işlemlerin tamamlanmas ından sonraBakanlar Kurulu karar ıyla Türk vatanda şlığına alınmaktave kendilerine bazı kolaylık ve muafiyetler sağlanmaktad ır.4Resmi rakamlara göre, 1923-1997 y ıllan aras ında, toplam1.648.077 ki şi ülkeye göçmen olarak yerle5tirilmi5tir.5Bkz. B. Çiçekli (2003) Yabancılar ve Polis: Polisin Görev ve Yetkileri ÇerçevesindeYabancıların Hukuki Durumu, s. 115-116. ısk5n Kanunu'nun iç göçve mecburi iskana ili şkin artık yürürlükte olmayan hükümleri incelediğimizkonunun kapsam ı dışında bulunmaktad ır. iskan Kanunu'nunülke içinde belli bölgelerde ya şayan insanlan mecb ııri isk8na tabi tutanhükümleri 1947 yılında kald ırılmıştır (19 Haziran1947 tarih ve 5098say ıl ı Kanun (Düstur ııı, cilt 28, 1947, s. 1322), mecburi iskan uygulaması hakkında genel olarak bkz. Birle şmiş Milletler Mülteciler YüksekKomiserliği (BMMYK) (2000) S ığınmacı, Mülteci ve Göç Konularına ilişkinTürkiye'deki Yarg ı Kararları, Ankara: BMMYK ve Bo ğaziçi Üniversitesivakf ı, s. 9-13.22510 say ılı iskan Kanunu (14.061934 - RG, 21.06.1934 - 2733) ile bu kanunaek olarak ç ıkar ılan 3657,2848,5682 ve 1306 say ılı kanunlar 5543 sayıl ı yeni iskan Kanunu (19.09.2006 tarih ve 5543 say ıl ı Kanun için bkz.RG, 26.092006 - 26301) ile yururlükten kald ırılmıştır.5543 say ıl ı iskan Kanunu'nun 4. maddesi göçmen olarak kabul edilebilmeko şullarını olumsuz bir şekilde aç ıklamıştır. Buna göre, "Türk soyundanve Türk kültürüne bağl ı olmayan yabanc ılar ile Türk soyundan veTürk kültürüne bağl ı bulunup da s ın ır dışı edilenler ve güvenlik bak ı m ındanTürkiye'ye gelmeleri uygun görülmeyenler göçmen olarak kabul edilmezler":aynntılar için bkz. B. Çiçekli (2007) Yabanc ılar Hukuku, Ankara: Seçkin,s. 207-209.Ayrmtılar için bkz. Çiçekli, 2007, s. 209-210.Bkz. K. Kirişçi, (2000) "Zorunlu Göç ve Türkiye", (içinde) (BMMYK)(2000) S ığınmacı, Mülteci ve Göç Konularına İlişkin Türkiye'deki Yarg ı Ka-329