TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ MÜLTEC İ YE YABANCILAR HUKUKUNDAK İ GÜNCEL GELiŞMELERV. Türk Vatandaşlığın ın Kayb ı5901 sayıl ı TVK'nın "Üçüncü Bölüm"ünde yer alan yetkilimakam karanyla irade d ışı kayıp halleri ile ilgili düzenlemelerreform niteliğindeki değişiklikler olarak nitelendirilebiir.Kanun'un 24(1) maddesi uyar ınca, yetkili makam kararı ileTürk vatandaşlığınrn kaybı; çıkma, kaybettirme ve vatanda ş-ligin iptali olmak üzere üçe ayr ılmaktad ır. Vatandaşlığm yetkilimakam karanyla kayb ının tek iradt yolu olan "vatandaşlıktan çıkma" bakımından 5901 say ılı TVK'da, önemli bir de ğişiklikgetirilmemekle beraber, irade d ışı kayıp halleri ile ilgilidüzenlemeler çağdaş bir vatandaşl ık kanununun gereklerinikar şılayacak niteliktedir. 403 say ıh TVK'da yer alan kaybettirmesebeplerinin büyük bir ço ğunluğu yeni Kanun'da yeralmamaktad ır. 24 Çıkarma müessesesi ise yeni Kanun ile tamamenkald ınlmıştır.5901 say ılı TVK, vatandaşlığın kaybı ile ilgili olarak, sistematikyap ıyı etkileyen değişiklikler de getirmi ş bulunmaktadır. Yeni Kanun, kanun yoluyla kayıp kategorisine yer vermeyerek,vatanda şlığın kaybı hallerini sistematik açıdan ikikategoriye indirmiştir. Bunlar, Kanun'un 23(1). maddesi uyarınca,yetkili makam karar ı ve seçme hakkının kullanılmasıyoluyla vatanda şlığm kaybı halleridir. Kanun'un, bu yöndekitercihi isabeflidir. Gerçekten de, 403 sayd ı TVK'nın 19. maddesindekanun yoluyla kay ıp başlığı altmda düzenlense deevlenme, niteliği itibarıyla kanun yoluyla vatandaşlığın kaybıolmay ıp, seçme hakkının kullanılmas ı suretiyle kayıp haliolarak nitelendirilmekteydi!5 5901 sayıl ı TVK, kabul etti ği busistematik içinde evlenmeyi kanun yoluyla kay ıp yolu olmaktançıkardığı gibi, Türk vatanda şlığmın herhangi bir şekildekayb ı yolu olarak da görmemektedir.B İ LG İ NJiRYAX İ OĞ UJ'NUNTEBLİĞİ245901 sayıl ı TVK, 403 sayılı TVK'da sekiz ba şhk altında say ılan kaybettirmesebeplerini üçe indirmi ştir.Nitekim baz ı eserlerde evlenme yoluyla Türk vatanda şlığmın kayb ı,isabetli olarak, seçme hakkı ile kayıp başlığı altında yer almıştır. Örneğinbkz. Aybay, s. 184-185.51