TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTEC İ VE YABANCILAR HIJKUKUNDAK İ GÜNCEL GELiŞMELERleyen bir entegrasyon sisteminden söz etmek için henüz er- BÜLENTkendir.ÇiÇEKLi'Ni14SonuçAnayasa'nın 16. maddesi (90. maddeyle birlikte) Türkgöç ve yabancılar hukukunun anayasal temelini ortaya koymaksuretiyle Türk hukuku aç ısından uluslararas ı hukuk-içhukuk i1i5s büyük ölçüde sa ğlam bir temele oturtmaktadır.Anayasanın 16. maddesi hem mevcut idari uygulamalardave bunların yargı organlarınca denetiminde hem de bundansonra yap ılacak mevzuat çalışmalannda göz önünde bulundurulması gereken temel bir normdur. Bu hususun gerektemel hukuk öğretimi nde gerekse idare ve yargı mensuplarınınmeslek içi eğitiminde ısrarla vurgulanmas ı gerektiği birkez daha ifade edilmelidir.Diğer taraftan, bu anayasal çerçeve ışığında, yabanc ılarve göçmenler için aç ık sınırlama öngörülmeyen durumlarda,yabancıların genel olarak herkese tanınan hak ve özgürlüklerdenyararlanacağı söylenebilse bile, yabancıların yararlanabileceklerihak ve özgürlüklere ili şkin açık ve net hükümlerinbulunmaması, bunlar ın çoğu zaman söz konusu hak ve özgürlüktenhiç ya da etkin bir şekilde istifade edememeleri sonucunudoğurmaktad ır.Bu nedenlerden, Türk hukukunda yabanc ı, göçmen, yasad ışı göçmen, mülteci, sığmmacı, iltica/ sığmma talep eden ki şivb statülerin netle ştirilmesi ve bu statülere giren ki şilerin sahipolacakları hak ve özgürlüklerin kategorik olarak düzenlemeyetabi tutulması gerekmektedir. Örneğin, Türk hukukundamülteci ve s ığınmacıların diğer yabanc ılarından farkl ı olarakçalışmalarını genel olarak s ınırlandıran hükümler olmamaklabirlikte, uygulamada bunlar ın neredeyse ülkede yasalbir şekilde çalışma olanağına sahip olamad ıkları görülmektedir.Yabanc ılarla ilgili temel kanunların ve bunlara bağlı ikincildüzenlemelerin sistematik bir şekilde yeniden gözden ge-359TEBliĞ i