TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

VATANDAŞ LIK, GÖÇ, MÜLTECI VE YABANCILAR HIJKUKUNDAK İ GÜNCEL GEL İŞMELER3. Miilkiyet Hakk ı ve S ınırl ı Ayni Hakk ın Sona Ermesi FÜGENTapu Kanunu'nun 35. maddesinin 10. fıkras ı ilginç birhüküm içermektedir. Fiba hükmüne göre, "Bu madde hükmüneayk ırı edinilen veya kanunf zorunluluk d ışında edinim amac ınaayk ırı kullan ıldığı tespit edilen ta şınmazlar ile s ınırl ı aynf haklar,Maliye Bakanl ığı 'nca verilecek süre içerisinde maliki tarafindan tasfiyeedilmediği takdirde tasflye edilerek bedele çevrilir ve bedeli haksahibine ödenir".Bu madde hükmü ile öncelikle Türk e şya hukukunda, kuralolarak mutlak anlamda, ancak "taşınmaz mal ın tamamen yokolmas ı " veya "mülkiyeti terk" ya da "kamula ştırma" ile sona erebilenmülkiyet hakkının devamı, yabancılar bakınundan şartave süreye bağlanmış bulunmaktad ır?' Buna göre, kanunibir zorunluluk bulunrnaks ızm amacına aykırı kullanıldığı tespitedilen ta şınmaz mallar, malild tarafından tasfiye edilerekmülkiyet hakkı sona erdirilecektir. Bunun yanı sıra, tasfiye vetasfiye bedelinden söz eden m. 35/10. f. hükmü bu suretle,yabanc ıların taşınmaz mallar üzerinde ayni hak edinmelerinedair hak ehliyetinin şartların belirleyen 35. maddeye ayk ı-r ı bir edirıimi, sebebe bağlılık ilkesine ra ğmen (TMK m. 1025),geçerli bir mülkiyet hakkı doğumu/ devri olarak nitelendirriyorgözükmektedir. Ayni yorum, s ınırlı ayni haklar bakınıındanda yap ılabilecektir.Diğer yandan, Kanun'a ayk ırı biçimde edinilen veyakanuni zorunluluk d ışında edinim amac ına aykırı kullanıldığıtespit edilen sınırlı ayni haklann Maliye Bakanl ığı'nca.verilecek süre içinde tasfiye edilmedi ği takdirde re'sen tasfiyeedilerek bedele çevrilece ğini öngören hüküm de ele ştiriyeaçıktır. Zira daha önce de ifade edildiği üzere, nitelikleri gereğibazı sınırlı ayni hakların, taşınmaz mal üzerinde kurulanmülkiyet haklar ının tasfiyesindeki gibi 3. ki şilere devredilmeksuretiyle bedele çevrilmeleri mümkün de ğildir.Müllciyet hakk ını sona erdiren nedenler için bkz. TMK m. 717; ayr ıcabkz. Oğuzman/Setiçi/Oktay-özdenıir, s. 366 vd.; sinirli ayni hak türkrinegöre aynı paralelde bir yorum yapmak üzere, mülkiyet hakk ıyla ortakve farkl ı sona erme nedenleri için bkz. Akipek/Akmtürk, s. 661 vd.463