TORKiYE BAROLAR BiRÙ G%i. il - Türkiye Barolar Birliği Yayınları

ASKERLIK H İZMETİNİN TÜRK VATANDA ŞLIĞIAÇJSINDAN DEĞERLEND İRİLMES İYrd. Doç. Dr. Mesut AYGÜNGirişTürk hukukunda askerlik, bir vatanda şlık görevi olarak MESUTkabul edilmi ştir. Keza, Anayasa'run "vatan hizmeti" başlığı- AYGÜN'ÜNnı ta şıyan 72. maddesinde, askerlik, hem hak, hem de görev rr ıi Ğ Iolarak kabul edilmi ştir. Bu maddeye göre, 'vatan hizmeti herTürk'ün hakk ı ve ödevidir. Bu hizmetin Silahlı Kuvvetlerde veyakamu kesiminde ne şekilde yerine getirileceği veya getirilmiş say ı-lacağı kanunla düzenlenir'. TC Anayasas ı, Askerlik Kanunu veAskeralma Yönergesi ba şta olmak üzere mevzuatta askerlikyükümlülüğü ayrıntılı olarak kabul edilmi ştir. Aynı zamandabu konuya ilişkin olarak pek çok yarg ı kararı da bulunmaktadır.Siyasi hak ve ödevler arasmda de ğerlendirilen askerlikhizmeti, tabiiyet ba ğının gerektirdi ği sadakat yükümlülüğününbir sonucu olarak genellikle vatanda şlar için öngörülenbir hak ve mükellefiyet alam te şkil etmekte, yabanc ılar kapsamdışmda tutulmaktad ır. Ayıu zamanda çoğu ülkede askerlik,erkek vatandaşları bağlayan bir yükümliilük olarakkar şımıza çıkmaktadır.Bu tebliğ, önemli ölçüde, 'MSY 70-IC Milli Savunma Bakanl ığı AskeralmaYönergesi' hükümlerinin tespiti ve de ğerlendirilmesinden hareketlehaz ırlanmıştır. Tebliğin sunumunun yap ıld ığı 15.05.2009 tarihindeTürk Vatanda şlığı Kanunu Tasar ısı, TBMM'nin gündeminde olup, henüzyasala şmamıştır. Ancak, askerlik yükümlülü ğünün Türk vatandaşlığınaetkisi bakımından önemli deği şiklikler getiren Tasar ı'nın ilgili hükümlerineçalışmada yer verilmiştir.Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Ana BilimDalı öğretim üyesi.231