21.03.2013 Views

LudovicoBertonioMuchosCambios

LudovicoBertonioMuchosCambios

LudovicoBertonioMuchosCambios

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

8 Ludovico Bertonio<br />

AMTÄWINAKA<br />

(Objetivos)<br />

Jichhürunakanxa, aymar arusat ullañ qillqañ ya-tichäwix janiw sumpach utjkiti. Markas irpirinakaxa, ja-niw<br />

aymar arut yatichäwinak mäpit utt'ayañ munapka-rakiti. Ukampirus jiwasanakan chiqpach aru pirwasas<br />

(diccionario) janiw qillqatax sumpach utjkarakiti. Utjch ukasa, kunayman qillqanakamp qillqt'atarakiwa. Bertonio<br />

tatakuran aru pirwapas nayrapach jan ullt'añjam qillqt'atarakiwa. Ukampins uka aru pirwa qillqatanxa, walja<br />

chiqpach aymar arunakaw jan amtat ikiskaraki. Uka arunak lantixa, jichürunakanx castellano arut mayt'asisakiw<br />

arsxapxaraktan qillqxapxaraktansa. Ukja-matxa. juk'amp aru manunikiw uñjasxapxaraktanxa.<br />

Jiwasanakati uka arunak jan wasitat amthapip-kañäni, arsupkañäni, qillqapkañänisa, jiwaspachas aru-samp chik<br />

chhaqtañ munapksna ukjamäxarakispawa. Juk'ampis qhipa askicht'at qillqanakamp (Alfabeto oficial) ullañ<br />

qillqañ yatxasaxa, janikiw Bertonio tatakuran qill-qatapax arsuyañjamäkxiti; ukjamatx jan yäqatar<br />

uñjatakíxarakiwa.<br />

Aymar arut yatxatirinakas tamanakasa, janirakiw Ludovico Bertonio tatakuran aru pirwa qillqatapx jichha-pach<br />

askicht'at qillqanakar jaqukipañx mäpit amtapkara-kiti.<br />

Taqi ukanak amuyt'asaw SAAD-Radio San Gabriel taypin irnaqir yatichirinakaxa. askicht'at qillqanakar mäpit<br />

kipstayxapxarakta. Ukjamat taqinins ina jasak ullapxañasataki, ukjamarak armt'at arunaks arsupxañasatakiraki.<br />

Juk'ampirus nanakax amuyapxtwa, khitinakatï aymar arut juk'amp yatxatapk ukanakan sumpach<br />

amuyt'añapatakiw nayrapach aru pirwax jichha qillqanakar kipstayata. Ukxaruxa. 1612 marat jichhürkamax<br />

kunjamarus arusax tukuski uk juk'at juk'at sumpach yatxatañatakirakïspawa. Ukanak amuyt'asaw nanakax akjam<br />

amtäwinak phuqhasiñapatak qillqakipt'apxta:<br />

1. Markasax aymar arusampix juk'amp ch'amancht'atäñapataki.<br />

2. Aymar arusax taqinins chiqpach wakiskir arut qillqt'atäxañapataki, uñt'atäxañapataki. ukjamarak<br />

yäqatäxañapatakisa.<br />

3. Taqinins jasak ullt'apxañasataki.<br />

4. Armt'at arunak amthapisin arsuñasataki, ukjamarak machaq arunak uñstayañasataki.<br />

5. Taqi chiqans ullt'asir qillqt'asirixapxañasataki.<br />

6. Sarnaqäwinakasar juk'amp thurunchapxañasataki.<br />

7. Arusxat juk'amp yatxatäwir p'arxtapxañanakasa-taki.<br />

8. Aymar arusat yatiqäwir juk'amp yanapt'apxañanakasataki.<br />

Equipo técnico<br />

Dpto. Lengua Aymara R.S.G.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!