Actas do Seminario Internacional O futuro da memoria - Arquivos de ...

84
activa e colaborativa e na que os procesos interactivos, colaborativos, sociais,
de participación cívica, espontánea e militante tórnanse determinantes para
garantir a participación cidadá no goberno electrónicos.
Os estudos de alfabetización informacional produciron estándares como
as Normas sobre Alfabetización no Ensino Superior aprobadas no 2000 pola
Association of College and Research Libraries/American Library Association
(2000). Estas introduciron un conxunto de indicadores e resultados observables
que deben ser tidos en conta nos plans de estudos superiores para lograr
estudantes alfabetizados informacionalmente. Sen dúbidas unha parte
dese coñecemento debe ser aproveitado nos sistemas arquivísticos, pero outra
debeu e debe ser producida dentro do campo da arquivística, de acordo
cos seus principios de organización e representación da información e á cultura
e características dos usuarios. Ante a necesidade de tales propósitos debe
prestarse atención á advertencia de Malheiro (2008, 20) respecto ao uso
dos estándares pois no actual paradigma postcustodial estes poden violentar
ou inhibir a expresión de necesidades e a liberdade creativa dos usuarios.
No entanto, en contraste coa Bibliotecoloxía e a Ciencia da Información a
produción de literatura sobre alfabetización informacional no ámbito da Arquivística
non foi abundante. Unha busca nas prestixiosas revistas Archivaria
e Archival Science non ofreceu ningún resultado relevante. A consulta da colección
de revistas de ciencias da información situadas en Emeral permitiunos
acceder a un número reducido de artigos (arredor de 15) publicados en
revistas que puidesen non considerarse dentro da corrente principal en Arquivística
e que no entanto, abordan o tema da alfabetización informacional
nesta ciencia dende diferentes aristas. Estas revistas foron OCLC Systems &
Services, Journal of Documentation, Reference Services Review, Library Review,
Performance Measurement and Metrics, New Library World e Asian Libraries.
No dominio da Arquivística, a maioría dos casos de implementación de
programas de alfabetización informacional aplicouse no contexto da educación
superior para estudiantes en Ciencias Sociais, Historia ou Medicina. (Yakel,
2004; Stephenson e Schifter, 2007; Yakel e Tibbo, 2010) Estes tiveron
como obxectivo asegurar o desenvolvemento de habelencias nos estudiantes/usuarios
para seleccionar e avaliar información como evidencia provinte
de coleccións de documentos de valor permanente. Para denominar este tipo
de estudos Yakel (2004) utiliza a terminoloxía de “information literacy for
primary sources” (alfabetización informacional para fontes primarias). O uso
deste termo suxire que estes estudos de alfabetización informacional enfocáronse
en usuarios investigadores, ou sexa, na archival researcher education
que enuncia Yakel (2004), é dicir, naqueles usuarios que tradicionalmente