Actas do Seminario Internacional O futuro da memoria - Arquivos de ...

86
relación coa adaptación ao cambio que implican as TICs no entorno laboral
cotián. Nestes contextos, mediados polas tecnoloxái, non basta con ofrecer
acceso á información pois como apunta con precisión Rader (2000, 209) facilitar
a información non é suficiente. A clave está en facela útil.
Nesta relación de comunicación cidadá-administración superpóñense o sistema
arquivístico e o sistema político, así como os conceptos de cidadán e
usuario, por tanto a responsabilidade pola alfabetización informacional destes
non é exclusiva do sistema arquivístico. Trátase entonces de coñecer cal é a
contribución que os arquiveiros poden e deben facer na formación dunha cidadanía
letrada en cuestións de identificación, selección e uso de documentos
arquivísticos veraces, confiables e auténticos, nos seus contexto de creación.
Outra perspectiva que relaciona de forma directa os sistemas arquivísticos
co goberno electrónico e a alfabetización informacional dos usuarios/cidadáns
é a da preservación no medio electrónico. En varias ocasións estableceuse
que para a preservación dos documentos electrónicos é necesario que
o arquiveiro interveña en todas as fase da vida do documento, especialmente
incluída a de creación dos documentos, participando no deseño de documentos
e sistemas. O deseño dos documentos non só debe ter en conta as
funcionalidades do documento, senón a cultura organizacional en que este
existe, e as características dos seus usuarios. Aínda que o deseño estea determinado
en gran medida por asuntos de carácter externo ao sistema arquivístico
(o sistema xurídico, por exemplo), determinados deseños entrañan
decisións de uso que requirirán capacidades por parte dos usuarios para poder
lidar con esa documentación.
A análise no parágrafo anterior dos plans de estudos superiores en Arquivística
en América Latina amosa a pouca presenza e profundidade coa que
nos mesmos se abordan os temas relacionados coas TICs, o acceso e uso á
información e o tratamento dos usuarios. Iso, xunto ao establecemento de
prácticas de goberno electrónico na rexión, debe motivar unha reanálise dos
ditos plans de estudo que permita aos arquiveiros atender ás novas realidades
sociais. Dende o noso punto de vista os profesionais da Arquivística deben
posuír competencias para determinar que habelencias e destrezas necesita
o usuario/cidadáns que lles permitan desenvolverse co conxunto da produción
documental xerada polas prácticas de goberno electrónico e para
exercer os seus dereitos de acceso á documentación pública producida e
mantida en ambientes dixitais. A alfabetización informacional nos plans de
estudo de Arquivística na rexión no só debe enfocarse cara a formación de
arquiveiros alfabetizados informacionalmente, tamén deberá atender a formación
de arquiveiros capaces de fomentar habelencias de alfabetización informacional
nos seus usuarios.