LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
estis mitralado pro supozita, espereble, militeca aferaĵo. Foje la sekvan matenon
estis troveblaj surterene propagandaj paperfolioj. Pippo sume distris ankaŭ nin,
escepte ĉekomence de la unuaj ĝiaj vizitoj kiam germanoj aŭ iliaj kolaborantoj
provis per maltaŭgaj mitralfusilaj kugladoj trafi nevideblan malamikon brave
rondirantan en la noktaj ĉieloj.
Sed tiuj aviadiletoj, leĝeraj kun unu aŭ du okupantoj, se ne pro malamikaj kugloj
foje falis el si mem. Unu el tiuj hazarde, eble averie, elaeriĝis nemalproksime
de la vilaĝo: oni aŭdis la falbruon sed neniu alkuris: nek vilaĝanoj, pro timo
renkonti armeajn patrolantojn dum cirkulmalpermesa tempo, nek soldatoj eble
tro foraj. Okazis surfone de tiuj eventetoj, ke oni pli konkrete “ekspertizis” la
kadukiĝantan konsiston da garnizonantoj (kozakoj aperos kelkajn tagojn poste),
sed samtempe plikreskis la timo pri reago de desperuloj. Neniu malkovris
kien rifuĝis la aviadila skipo: eble ĝi scipovis kien sin direkti, plie oni
parolis pri kelklokaj dumnoktaj paraŝutigaĵoj de milita materialo, okulumita kaj
serĉata ankaŭ de civiluloj ĉar entenanta, krom leĝeraj armiloj kaj municioj,
manĝaĵojn kaj vestaĵojn. Nerajtigitaj alproprigantoj de tiaspecaj pakaĵoj, laŭonidire,
troviĝis inter partizanoj kaj faŝistoj, foje interkonsentiĝantaj. Tiu-ĉi-kaze
ili nur mirakle evitis interŝanĝon de kugloj.
Ne povis manki la momento, aŭ la tento, de la poezio. Eble por rompi la
eniĝon en la enuan etoson, eble por neceso enkanaligi la superfluon de niaj
sentoj, ni engaĝiĝis en la soleca kreado de “enurompaj” poemetoj legotaj kaj
taksotaj… ĵurie. Ni estis ankaŭ, tial, la sola juĝantaro, kiu tamen fariĝis ankaŭ
elcerbiganto de agrablaĵoj unu por la alia. Bedaŭrinde mi ne konservis la poemojn,
efike pentrantajn plej subtilajn movojn de liaj emocioj, de mia amiko
dum la miaj havis alian sorton ĉar ĝuste tiam ekprovis impulson ekentaglibrigi
mian senartacelan improvizaĵon, same kiel aliajn pliposte, trovintan inspiron
el vilaĝa eta tombejo kiun ni travidadis el la fenestro de la hejma malantaŭa
flanko kaj kiun ni atingis, kiam permesite de la pastro, por malrigidigi la gambojn
kaj venki ankaŭ permove la frostiĝon. Neniu paroĥestra komplezo al niaj
strase poemecaj produktaĵoj kiuj certe ne malcelis artaĵon sed ĝin ne pretendis,
des pli ĉar la pastro ĉi-foje spektanto kaj juĝanto trabatis siajn vizaĝmuskolojn
por sin reteni el dormetemo dum la de li kompleze postulita recitado.
En unu el tiuj taglibre restintaj poemoj, karambolojn nedisdegnanta, ankoraŭ
ne sufiĉe bakita pasto de emocio-sono-ritmo, la “poeziumanto” kredas
travidi, sub la neĝa freŝa tavolo, en la tombaj ornamaĵoj, spurojn kaj signojn
de la pasintaj tenerecoj kun la vivantoj kaj de la serĉita kaj esperita, aŭ almenaŭ
alude ne malesperita, transtomba vivo. Ĉu la versoj transdonas ion pli ol
123