LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
scenigis plurvoĉan prelegon antaŭ multnombra publiko, kiu montris, ĉe kelkaj
pli kleraj ĉeestantoj, deziron pri pli ampleksa, kun pli da variabloj, refaro kaj
kun paralelaj pruvaj kontroliloj.
Ni sukcesis ankaŭ eksciti atenton de iom fakeca revuo, redaktata socia faka
de religiisto, kiu akceptis publikigi tiujn provizorajn konkludojn, bedaŭrante,
ke la enketo blokiĝis meze de traironta vojo, malgraŭ ke la studenta netiga
komisiono jam ellaboris novan enketilaron pli taŭgan ol la antaŭan por enirigi
la enketon en pli profesian studaĵon. Sed kvietiĝinte momenta eksplodemo,
neniu el la enketistoj pluiris en la enketarton pro manko de profesia intereso.
Ni fakte apenaŭ miris pro la perdiĝo de ĉiu resonanco de sociologiesploro eble
mankanta, almenaŭ startmomente, de propra psikologia instrumento (necesa
ĉar tie ĉi la esploro koncernas nemateriajn aferojn kaj ĉar sociologiaj faktoroj
sociumas influataj de psikaj faktoroj) kaj de teoria konceptaro sur kiuj laŭirigi
la empiriajn esplorojn, kaj certe de sperta validigo de la enketilo; sed rilate la
samplon kaj datentraktadon ne malestis io kultinda kaj serioza laŭ juĝoj de
malpli nespertaj uloj intertempe de ni interesitaj.
La okaza hipotezo kaj la pravigita konkludo ne malafable paralelas. Ĉu
eblas, ke tio kion oni epitetas trafita pli de superstiĉo aŭ utilecismo ol de travidebla
sinallaso al Dio, reale kovras krudespriman tute kristanan religiemon?
Tio, almenaŭ parte, kontraŭdirus ruze disvastiĝintan fantaziantan konceptaron
pri la popola religiemo precipe de aparta intelektula kategorio.
Ĉu la inspiro estos ĉerpita de aliaj, por serioze elirigi sentenculojn, aŭ eĉ
seriozajn komentariistojn, el supraĵaj malestimoj pri la psikologia kaj spirita
sinteno de vizitantoj de sanktejoj?
Reveninte al la studentejo, post la statistikema parentezo, pli sensurprize ol
sensufere por la grupo, kandidato por la ordiniĝo salutis la grupon kaj haste
kaj senbedaŭre reiris al la sekulara mondo. Ni provis diveni la motivon: fine,
li sin juĝis ne taŭgiĝinta al la konventa vivo pro sia plua kaj plia emo al samsekseco.
Ni jam sciis, ĝuste de li, ke pri lia kazo la superuloj, helpe de fakuloj,
iam diskutadis: ne estas kulpo tiu emo, nek mem malebligas la akceptiĝon en
pastrecaj aktivadoj ĉar por samseksemulo aplikeblas la sama religiula komuna
idealo (doni sian vivon al Jesuo Kristo) kaj la sama orientiĝo, kaj superado, de
la seksa inklino ĝin konscie kaj evangelie sublimigante avantaĝe de la fratoj
en kredo ankaŭ en homeco. Tamen la timo, ke la tendenco tratranĉu la moralajn
limojn, antaŭ fideluloj nefacile instrueblaj prie, do malpli konsciaj pri diferencaj
psikaj interrilatoj, kaj iu dozo da neracia instinkta rifuzo de diversulo,
kreanta foje etoson de antaŭjuĝo, ĝenis ankaŭ lin. Spuroj de antaŭjuĝoj inter
220