LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
ANTAŬLEGE
La prefacanto, ĉi-kaze, antaŭe legas la tekston, poste konversacias kun la
verkisto; plibone kun la verkistoj. Kaj esprimas opiniojn celantajn alproksimigi
la leganton al la senco de la verko.
Kiu verkas estas ofte bridata pro la timo fali en ŝablonan senoriginalecan
ripetadon de la jam dirita kaj aŭdita. Por gajni plialtan verŝajnecon forveni el
tiu timo damaĝanta verkanton kaj leganton, oportunas, kiel okazis ĉi-kaze, sekvi
la konsilon de tiu granda verkisto, kiu diris: “mi verkas nur pri tio kion mi
sentas aŭ ekspertas, per la unuaj vortoj kiuj el menso svarmas al la plumo.
Post tio, la romano ne bezonas alian elementon krom ke la leganto ekzistu, ke
li ekzistu ja, ĉar neniun la legota teksto povas allogi krom legamanto. La tensio
al la enhavo forgesigu eĉ la aspekton de la vortoj sur la papero… Se originaleco
efektiviĝas, temu pri originaleco origina, ne serĉata”.
Ĉu signifas ion la diversaj proponoj pli respektantaj la romanan enhavon?
Ĉu stumbliganto aŭ ĝojiganto? kaj materialoj por la romano: Ĉu stumbliganto
aŭ ĝojiganto? (tia estis la unua propono); ĉu Romano eseanta (estas la nelasta).
Ja kiu la precipa karakterizo de tiu ĉi verko? Sendube, krome, la leganto
trovos, ke pli taŭgas, eble pli alproksimiĝas al la vero, la distingo inter materialoj
por romano kaj materialoj por eseo pri la viv- kaj mond-konceptado
subkuŝanta kaj ĉirkaŭanta la verkisto-diktanton. Ĉu materialoj por romano aŭ
por taglibro aŭ materialoj por eta esea sumo? Ĉiukaze eĉ en eroj aspekte eseecaj
kaj deklaraj senteblas vereco kaj versimileco de ĉiu rakontero. Fine estis
preferita la homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
Preskaŭ en la tuta rakontaĵo oni devige uzas la impertinentecan formon de
sennoma “mi”, sed la nefortenebla eventuala narcisismo estas kovrita de la gvida
taglibreco kaj de fona membiografieco. La romanformo naskiĝis preskaŭ hazarde:
el amikecaj babiladoj dum kiuj la gasto rakontanta senvole ekscitis la intereson
kaj plumon de kelkaj, kiuj fine sukcesis lin konvinki reordigi kaj dikti.
La rakontanto, se anticipi, supreniradis la supran loĝejon de la sama domego je
la deka ĝis la dekvara ĉiumatene por itallingve dikti al la amiko klavumanta sur
komputilo, dum posttagmeze la registranto reordigadis kaj netigadis la provizore
esperantigitajn tekstojn. Reaŭskultante, la postan matenon, la esperantigon de
la diktita materialo, la rakontanto ekkonis kaj ekkomprenis kaj simpatiis esperanton
ĝis poste ĝin ellerni kaj uzeti, pli ol dilentantece, kiel sian lingvon por la
fina relegado de ĉi rakonto. La plaĉa ludo daŭris pli ol du jarojn, antaŭe kiel
v