LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
Bonas ĝui estimon ĉe konatoj kaj najbaroj, kvankam, foje, tio rabas tempon
kaj kuntrenas, alikaze, ekscesajn kaj, foje, strangajn konfidencojn. Jen unu el tiuj
kaŭzita de mia najbarulo.
Mi renkontis lin sur la trotuaro, proksime de nia komuna domego kiam ekmalheliĝis
kaj la publikaj elektraj lampoj komencis brili. Kiel kutime, la cigaredo
en la lia buŝo iom pendis je la maldekstra flanko. Saluton rapidan miaflanke,
sed li montris deziron konversacii: li, fakte, respondis al mia saluto
iom senhaste kvazaŭ tempumante por serĉi la ĝustajn hokecajn vortojn.
Kvindekjara fraŭlo, alta kaj bele prosperaspekta kaj senĝene reganta pri ĉio
lin koncernanta, ĉiam aspekte ĝentile rafinita, kutime malmultparola kun rideto
de stabila memfido; oni cirkuligis pri li, ke li, kvankam sola, efektive ligiĝas
al granda kaj fidela amo. Vera interŝanĝo de opinioj, inter mi kaj li, okazis
nur hazarde, kutime en grupaj personoj. Tiam okaza, kvankam nekutima, malavara
afableco konfidigis lin paroli pri si: li amas la multrilatan vivon sed
emas ne sin ligi definitive al iu ajn, li vivas plenakceptiĝe sola, kaj “ĉar la vivo
preterpasas fluge, ni kaptu el ĉiuflanko kaj senskrupule la forglitemajn plezurerojn”;
li sin liberigis el ĉiu premo de “alienaciigaj pensoj aŭ realaĵoj abstraktaj
transcendaj aŭ transtombaj definitive kaj pruve senvalorigitaj de liberpensulo”.
Pri tiuj lastaj aferoj, se li ne sin detenis esprimi sian opinion tio
okazis nur pro mia ne hazarda, sed serĉata, enŝteliĝo en aferojn kutime ne priparolendajn
en komunaj konversacioj. Kun mi, fakte, kvazaŭ pro konvencia rokdento,
liaj okazaj salutaj esprimoj ofte entenis ion aludantan al tiuj flugaj konversacioj
pri postvivaj personaj eblaj eventoj.
Kvazaŭ retenata de lia enviebla fizika figuro kaj eĉ pli multe de lia elmontro
de sentimeco, mi ne havis ĉiam la forton aŭ kuraĝon por montri, ke mi ne
havas la samajn pensojn. Foje, en la grupa brurido, mia silento, estinganta
pormomente miajn admirajn konsentojn al liaj spritaj vervaĵoj, kaj senkonsenta
kaj senaplaŭda, altiris liajn okulojn prefere en la direkton de mi; tiam li sin
sentis devigata ripeti kelkajn, kvazaŭ por igi ilin pli efikaj, siajn brilvortojn
de ironia skeptikulo. Fakte, lastfoje, fikse min rigardante, li pliigis la energion
reasertantan la ĵus aplombe deklaritajn konceptojn, nemalsimilajn al tiuj de
lia famo, laŭ kiu, krom konsenton al la materialismaj vivstiloj de nuntempuloj,
li aperte konfesas la materiisman pensfluon.
Hodiaŭ lia responda saluto, malfruigita de hezita momento sed intense komunikiĝa,
pelas min elbuŝigi, kiel mia kutimo, ion neatenditan, devigantan la
interparolanton iom heziti por trovi respondon. Miaj salutaj ekscentraĵoj konsistas
el jeno: mi ellipigas la unuan vorton hazarde dancantan sur miaj lipoj
359