LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
lantaj marŝoj alvenis ĉe la hospitalo de Liono, fama pro akurateco kaj precizeco
kaj rapideco. Post oktaga enhospitaliĝo, Elvira estis ellasita kun la invito
reveni post du aŭ tri monatoj. Ankaŭ por tiuj kuracistoj, la malsano ne jam liveras
signojn sufiĉajn por sia identiĝo, sed la tute konfidenca hipotezo de viaj
kuracantoj ne malŝatindas.
Kaj religio? Kaj preĝoj? Post la preĝoj kaj la konfido je Dio, venis pensoj
kaj dramoj. Iam, kiam la cirkonstancoj alŝutis oportunaĵojn al la spekulativaĵoj,
mi kredis eltrovi (kiom scias tiom da pensemuloj tion jam malkovris!), ke
en kristanismo ne povas flori tragedio ĉar la problemoj, je nivelo de la intelektaj
postuloj, estas ĉiuj solvitaj, tiuj ĉi rekreiĝas nur se tiuj solvoj obskuriĝas aŭ
estas rifuzitaj de la libervolo. Entrudiĝas fakte la tragedia etoso nur en homo
prikonsideranta sian sorton sencela kaj blinde okazanta. Sed kio sciatas de
kristano, nome liaj origino el Dio kaj destino ĉe Dio, kaj ties providenco
transformanta ĉiun doloron, eĉ morton, en alproksimiĝon al Dia amo... Nu,
ĉio ĉi akiras tiom da konsola aŭ malkonsola forto kiom da grado de vola akcepto
aŭ malakcepto: vera dramo kuŝas nur en tiu ĉi ebleco aŭ povo: akcepti aŭ
malakcepti. Sed tiu ĉi estas operacio de la homa libera volo, ne de la nesolviteco
de destino-problemoj. Kompare al la greka tragedio, en kiu estis debatitaj
kontraŭdiroj de la destino subiganta eĉ la diajn potencojn, aŭ kompare al la
tragedio eksterkristana kies precipa objekto ludas interhomajn luktojn, la tragedia
drameco de la kristana medio koncernas nur la rilaton inter la libera
volo kaj ties elektoj, la riskon elekti, en allogiĝo pro kadukaj kaj forpasiĝontaj
bonaĵoj, kontraŭ la dia volo, konsekvence kontraŭ si mem. En kristanismo ne
tragikas doloro kaj morto kaj ŝajnblindaj destinoj, tragikas la homa ribelo el kiu
tamen oni povas eliri unubate: sin forlasante al la Divolo kaj kunlabori kun ĝi
por la savo propra kaj aliula.
Tiaj miaj iamaj pensoj. Sed nun, kiam la tristeventoj tuŝas min rekte kaj
sendelikate, ĉu plu validas la samaj konceptoj? Ĉu vere ĉio solvita, kaj do neebleco
de tragedia vivo? Ĉu mi kapablas eliri el tragedieco luktante kun malsano,
kaj akceptante la dian volon?
Certamomente, senmire, mi tute konscie perceptis, ke jam ĉirkaŭ mi, en
miaj subpensoj, pendas la ĉeesto de morto. Jen la nova vizaĝo de la plej akurate
ordigita realo!
Remaĉaj novaj taskoj nun okupas miajn tagojn, miajn horojn: scii pri kazoj
similaj al la malsano de Elvira, kaj kvietigi ŝiajn terurojn kaj konsoli la
afliktiĝon de Albina. Ni gepatroj altrudis al ni mem la taskon de la gajeco en
babiladoj kaj kutimaj sintenoj liverante konfidon kaj esperon; sed ĉiu, eĉ Elvi-
397